MüzminBekar
New member
1. Prenatal Tarama Testlerinde
– Trisomi 18
– Trisomi 21 (Down Sendromu)
– Turner Sendromu
– Neural Tube Defekti
– Başka Aneuploidiler
Down Sendromu ve öteki kromozomal anomaliler için, anne yaşı, ultrasonografi ölçümleri ile birlikte kimi hormon seviyelerinin ölçümleri yapılarak, muhtemel risk ortaya konulmaktadır. Bu gayeyle en sık olarak kullanılmış olan biyokimyasal tarama usulü Üçlü Tarama Testi ( Triple Test )’ dir ( AFP, hCG, free Estriol ).
Üçlü testin tarama doğruluğu % 69’ dur. Üçlü teste Inhibin A’ nın da eklenmesiyle, tarama doğruluğu % 76-80’ lere ulaşmaktadır (Dörtlü = Quadruple Tarama Testi = AFP, hCG, free Estriol, Inhibin A). İntegre test ile bu doğruluk % 94 ‘e kadar yükselmektedir. Integre test ortasında de Inhibin A yer almaktadır (1. trimesterde PAPP-A ve USG-NT, 2. trimesterde Inhibin A, AFP, hCG, Free Estriol ölçümü).
Bugün artık ABD’ de üçlü testin yerini Inhibin A’ lı dörtlü test almakta ve yılda 1 milyon testten çok Inhibin A kullanılmaktadır.
2. IVF Olgularında Gebeliğin Erken Saptanmasında Inhibin A
IVF sürecinden daha sonra, embriyonun başarılı implante olup olmadığını anlamak için serum ve idrarda hCG bakılır. Fakat IVF olgularında, ovulasyonu tetiklemek için dışardan da hCG uygulandığı için, hCG ölçümü emniyetli değildir. Inhibin A fetoplasental unit tarafınca yapıldığı için, dışardan uygulanan ilaç tedavilerinden etkilenmez ve bu niçinle izlemede daha inançlı bir endikatördür.
3. Pre-eklampsi Erken Teşhisinde Inhibin A
Gebeliğin 15. – 20. haftalarında ölçüm sırasında yüksek Inhibin A bedelleri ilerde ortaya çıkabilecek bir pre-eklampsinin ön bulguları olabilir. Bu olgular izlenerek, 30. haftadan evvel gebeliğin sonlandırılması uygun olacaktır.
4. yenidenlayan Düşük Olgularında Inhibin A
Gebeliğin 6. haftasından itibaren yapılacak Inhibin A ve hCG ölçümünün, abortus hakkında fikir verebileceği belirtilmektedir. Bu olgularda Inhibin A ve hCG seviyeleri denetimlere bakılırsa daha düşük seviyede bulunmuştur.
5. Over Ca ve Inhibin Ölçümü
Over Ca 5. en sık mevte yol açan kanser sebebi olup, geç teşhis durumunda mortalite oranı yüksektir. Over kanserlerinin bir kısmını oluşturan Granulosa hücreli tümörlerin teşhisinde, hala kullanılan ve epitelyal tümörler için manalı olan CA-125 gereğince verimli değildir. Bu niçinle de en uygunu, CA-125 ile bir arada Inhibin A ve Inhibin B ya da Total Inhibin ölçümü yapmaktır. Bu durumda, over kanserlerinin % 95’ inin yakalanabileceği belirtilmektedir. Serum Total Inhibin seviyesinin ölçümü, beraberinde operasydaha sonrasındaki tümöral rekürenslerin izlenmesi ve tespiti tarafından de çok yararlı olacaktır.
INHİBİN B NERELERDE KULLANILIR ?
1. Over Rezervini Anlamada
Fertilite durumunun ortaya konulması için over rezervinin belirlenmesi gereklidir. Fetal hayatta overde depolanan oositler doğumdan daha sonra giderek azalmaktadır. Yaş ilerledikçe over rezervi azalır ve 40 yaşına gerçek azalma besbelli hale gelir. Bunun sebebi, overdeki oosit kaybından ötürüdır.
Hipotalamustan salgılanan gonadotropin releasing hormon (GRH), hipofizden FSH ve LH salınımını denetim etmektedir. FSH ve LH da, progesteron ve estradiol ile menstruel siklusu düzenlerler. FSH, overlerdeki folliküllerin stimulasyonunu yönetir. FSH seviyesini ayarlayan da, overlerin granulosa hücrelerinden salgılanan Inhibin B hormonudur (feed-back düzeneği ile). Inhibin B yükseldiğinde, FSH seviyesi azalmaktadır.
Görüldüğü üzere FSH, over işlevini göstermekte dolaylı bir marker, Inhibin B ise direkt bir marker durumundadır. Direkt over follikülleri tarafınca salgılanmakta ve over follikül sayısını direkt olarak göstermektedir. Daha hassastır ve erken sonuç verir. FSH’ ın bilakis, kandaki estradiol seviyelerinden de etkilenmez. FSH’ dan daha stabil ve emniyetli bir markerdir.
Günümüzde over işlevini değerlendirmede FSH, estradiol üzere testlere bakılmaktadır.
Gerçekte Inhibin B daha direkt ve stabil bir marker durumundadır.
2. Kızlarda Puberte Devrine Geçişi İzlemede
Üstte da açıklandıği üzere, puberte periyoduna geçiş öncesinde Inhibin B pik yaparak yükselmektedir. Bu niçinle, puberteye geçiş için yeterli bir göstergedir.
3. IVF Uygulamalarından Evvel Over Rezervini Ölçmede
IVF süreçleri pek zahmetli ve kıymetlidir. Yanlışsız adımları atmak için, süreçlere başlamadan evvel over rezervini anlamak gereklidir. Yapılacak bir Inhibin B ölçümü, bu hususta fikir verecektir. Düşük seviyede Inhibin B ölçüsü, ovaryan rezervin zayıf olduğunu ve başarılı oosit üretiminde yetersiz kalacağını gösterir. Bu bahiste hasta bilgilendirilerek, karar vermesi sağlanmalı ve mümkün başarısızlıkta olumsuz hasta-hekim münasebetleri önlenmelidir.
4. Menopoza Geçişi Göstermede Inhibin B
Menopoza geçiş sırasında Inhibin A ve estradiol seviyeleri bir süre olağan devam etmesine karşın, Inhibin B seviyeleri bariz olarak azalmaktadır. FSH da yükselmektedir. Lakin FSH perimenopozal devirde dalgalanmalar gösterebilmektedir.
Bu niçinle, direkt overe ilişkin bir marker olan ve daha stabil olan Inhibin B bakılması daha uygundur. En yeterlisi, bugüne kadar olduğu üzere FSH ve estradiol ölçümü yerine, FSH ve Inhibin B’ nin birlikte ölçülmesidir.
5. Premature Ovarian Failure (POF) (yetmezlik) Teşhisinde Inhibin B
Menopoz başlangıçında, yaklaşık bayanların % 1’ inde ortaya çıkan bir durumdur. Infertilite ile sonuçlanabilmektedir. Hala çocuk isteyen bayanlar için epey değerli bir durumdur. Ayrıyeten POF, osteoporoz ve mortal hastalık riskini de artırmaktadır. Bu niçinle erken teşhis ve önlem kıymetlidir. POF teşhisinde Inhibin B ölçümü en düzgün göstergedir.
6. Over Ca Teşhisinde Inhibin Ölçümü
CA-125, overin epitelyal tümörleri için manalıdır. Granulosa hücreli tümörleri araştırmada gereğince hassas değildir. Bunun için Total Inhibin yahut Inhibin A + Inhibin B bakılabilir. CA – 125 ile bir arada Inhibin ölçümü, over kanserlerinin % 95’ ini ortaya çıkarabilmektedir.
7. Erkeklerde Puberte ve Gonadal İşlevin İzlenmesinde Inhibin B Ölçümü
Inhibin B, testisin Sertoli hücreleri tarafınca yapıldığı için, puberte öncesi yapılacak Inhibin B seviye ölçümleri, erken Sertoli hücre gelişmesi ve olağandışı testikuler işlevler hakkında bilgi verecektir. Testis fonsiyonunu prepubertal periyotta izleyebilmek için şu ana kadar yapılan uygulama, yenidenlayan hCG injeksiyonları yapılarak, oluşan testesteron karşılığının ölçülmesi halindedir. Tekraren injeksiyon ve kan alınmasını gerektiren, ayrıyeten vakit kaybı da yaratan bu uygulama yerine, sıradan bir Inhibin B serum seviyesi ölçümü kâfi fikir verecektir.
8. Erkeklerde İnfertilite Teşhisinde Inhibin B Ölçümü
Eşler içindeki infertilite niçinlerinin % 40’ı erkeğe bağlıdır. Bu niçinler, hormonal anormallikler niçiniyle kâfi ölçüde sperm yapılmasında yetersizlik, testikuler anormallikler niçiniyle kaliteli sperm yapılmasında yetersizlik yahut olağandışı seksüel işlev ve duktal obstruksiyon üzere niçinler olabilir. Birtakım IVF uygulamalarında, spermin eşin epididimis yahut testisinden cerrahi müdahale ile alınması gerekebilmektedir. Bu durum, çok sıkıntı bir süreçtir. Serumda Inhibin B ölçümü, testiküler işlevi ve spermatogenesisi direkt olarak gösteren bir test durumundadır. Inhibin B seviyesi, hem de testis volümü ve sperm dansitesi ile de bağlıdır. Inhibin B’nin düşük seviyeleri, testis tarafınca yapılan sperm üretiminin yetersiz olduğunu göstermektedir. ötürüsıyla, bu biçimde olgularda testislerden invaziv cerrahi süreçle sperm alınması süreci fazlaca başarılı olmayacaktır.
9. Testis Biyopsisi Yerine Inhibin B Ölçümü
Testis dokusunu araştırmak için yapılacak testis biyopsisi invaziv ve travmatik bir testtir. Bunun yerine yapılacak bir serum Inhibin B seviye ölçümü, pek yararlı fikir verecektir. Zira Inhibin B, direkt olarak Sertoli hücre işlevi hakkında fikir vermektedir.
INHİBİN B NERELERDE KULLANILIR ?
1. Over Rezervini Anlamada
Fertilite durumunun ortaya konulması için over rezervinin belirlenmesi gereklidir. Fetal ömürde overde depolanan oositler doğumdan daha sonra giderek azalmaktadır. Yaş ilerledikçe over rezervi azalır ve 40 yaşına hakikat azalma besbelli hale gelir. Bunun sebebi, overdeki oosit kaybından ötürüdır.
Hipotalamustan salgılanan gonadotropin releasing hormon (GRH), hipofizden FSH ve LH salınımını denetim etmektedir. FSH ve LH da, progesteron ve estradiol ile menstruel siklusu düzenlerler. FSH, overlerdeki folliküllerin stimulasyonunu yönetir. FSH seviyesini ayarlayan da, overlerin granulosa hücrelerinden salgılanan Inhibin B hormonudur (feed-back sistemi ile). Inhibin B yükseldiğinde, FSH seviyesi azalmaktadır.
Görüldüğü üzere FSH, over işlevini göstermekte dolaylı bir marker, Inhibin B ise direkt bir marker durumundadır. Direkt over follikülleri tarafınca salgılanmakta ve over follikül sayısını direkt olarak göstermektedir. Daha hassastır ve erken sonuç verir. FSH’ ın bilakis, kandaki estradiol seviyelerinden de etkilenmez. FSH’ dan daha stabil ve sağlam bir markerdir.
Günümüzde over işlevini değerlendirmede FSH, estradiol üzere testlere bakılmaktadır.
Gerçekte Inhibin B daha direkt ve stabil bir marker durumundadır.
2. Kızlarda Puberte Periyoduna Geçişi İzlemede
Üstte da açıklandıği üzere, puberte devrine geçiş öncesinde Inhibin B pik yaparak yükselmektedir. Bu niçinle, puberteye geçiş için yeterli bir göstergedir.
3. IVF Uygulamalarından Evvel Over Rezervini Ölçmede
IVF süreçleri çok zahmetli ve kıymetlidir. Gerçek adımları atmak için, süreçlere başlamadan evvel over rezervini anlamak gereklidir. Yapılacak bir Inhibin B ölçümü, bu mevzuda fikir verecektir. Düşük seviyede Inhibin B ölçüsü, ovaryan rezervin zayıf olduğunu ve başarılı oosit üretiminde yetersiz kalacağını gösterir. Bu hususta hasta bilgilendirilerek, karar vermesi sağlanmalı ve mümkün başarısızlıkta olumsuz hasta-hekim ilgileri önlenmelidir.
4. Menopoza Geçişi Göstermede Inhibin B
Menopoza geçiş sırasında Inhibin A ve estradiol seviyeleri bir süre olağan devam etmesine karşın, Inhibin B seviyeleri besbelli olarak azalmaktadır. FSH da yükselmektedir. Lakin FSH perimenopozal periyotta dalgalanmalar gösterebilmektedir.
Bu niçinle, direkt overe ilişkin bir marker olan ve daha stabil olan Inhibin B bakılması daha uygundur. En düzgünü, bugüne kadar olduğu üzere FSH ve estradiol ölçümü yerine, FSH ve Inhibin B’ nin bir arada ölçülmesidir.
5. Premature Ovarian Failure (POF) (yetmezlik) Teşhisinde Inhibin B
Menopoz başlangıçında, yaklaşık bayanların % 1’ inde ortaya çıkan bir durumdur. Infertilite ile sonuçlanabilmektedir. Hala çocuk isteyen bayanlar için epeyce değerli bir durumdur. Ayrıyeten POF, osteoporoz ve mortal hastalık riskini de artırmaktadır. Bu niçinle erken teşhis ve önlem değerlidir. POF teşhisinde Inhibin B ölçümü en düzgün göstergedir.
6. Over Ca Teşhisinde Inhibin Ölçümü
CA-125, overin epitelyal tümörleri için manalıdır. Granulosa hücreli tümörleri araştırmada gereğince hassas değildir. Bunun için Total Inhibin yahut Inhibin A + Inhibin B bakılabilir. CA – 125 ile bir arada Inhibin ölçümü, over kanserlerinin % 95’ ini ortaya çıkarabilmektedir.
7. Erkeklerde Puberte ve Gonadal İşlevin İzlenmesinde Inhibin B Ölçümü
Inhibin B, testisin Sertoli hücreleri tarafınca yapıldığı için, puberte öncesi yapılacak Inhibin B seviye ölçümleri, erken Sertoli hücre gelişmesi ve olağandışı testikuler işlevler hakkında bilgi verecektir. Testis fonsiyonunu prepubertal devirde izleyebilmek için şu ana kadar yapılan uygulama, yinelayan hCG injeksiyonları yapılarak, oluşan testesteron cevabının ölçülmesi formundadır. Tekraren injeksiyon ve kan alınmasını gerektiren, ayrıyeten vakit kaybı da yaratan bu uygulama yerine, sıradan bir Inhibin B serum seviyesi ölçümü kâfi fikir verecektir.
8. Erkeklerde İnfertilite Teşhisinde Inhibin B Ölçümü
Eşler içindeki infertilite niçinlerinin % 40’ı erkeğe bağlıdır. Bu niçinler, hormonal anormallikler niçiniyle kâfi ölçüde sperm yapılmasında yetersizlik, testikuler anormallikler niçiniyle kaliteli sperm yapılmasında yetersizlik yahut olağandışı seksüel işlev ve duktal obstruksiyon üzere niçinler olabilir. Birtakım IVF uygulamalarında, spermin eşin epididimis yahut testisinden cerrahi müdahale ile alınması gerekebilmektedir. Bu durum, pek sıkıntı bir süreçtir. Serumda Inhibin B ölçümü, testiküler işlevi ve spermatogenesisi direkt olarak gösteren bir test durumundadır. Inhibin B seviyesi, bununla birlikte testis volümü ve sperm dansitesi ile de alakalıdır. Inhibin B’nin düşük seviyeleri, testis tarafınca yapılan sperm üretiminin yetersiz olduğunu göstermektedir. ötürüsıyla, bu biçimde olgularda testislerden invaziv cerrahi süreçle sperm alınması süreci fazlaca başarılı olmayacaktır.
9. Testis Biyopsisi Yerine Inhibin B Ölçümü
Testis dokusunu araştırmak için yapılacak testis biyopsisi invaziv ve travmatik bir testtir. Bunun yerine yapılacak bir serum Inhibin B seviye ölçümü, pek yararlı fikir verecektir. Zira Inhibin B, direkt olarak Sertoli hücre işlevi hakkında fikir vermektedir.
Yar. Doç. Dr. Sevinç Ege
Trakya Üniversitesi bayan Hastalıkları ve Doğum ABD.
Üreme Endokrinoşojisi ve İnfertilite Kısmı ( Tüpbebek)
Androloji ve Embryoloji Lab. Sorumlusu.
– Trisomi 18
– Trisomi 21 (Down Sendromu)
– Turner Sendromu
– Neural Tube Defekti
– Başka Aneuploidiler
Down Sendromu ve öteki kromozomal anomaliler için, anne yaşı, ultrasonografi ölçümleri ile birlikte kimi hormon seviyelerinin ölçümleri yapılarak, muhtemel risk ortaya konulmaktadır. Bu gayeyle en sık olarak kullanılmış olan biyokimyasal tarama usulü Üçlü Tarama Testi ( Triple Test )’ dir ( AFP, hCG, free Estriol ).
Üçlü testin tarama doğruluğu % 69’ dur. Üçlü teste Inhibin A’ nın da eklenmesiyle, tarama doğruluğu % 76-80’ lere ulaşmaktadır (Dörtlü = Quadruple Tarama Testi = AFP, hCG, free Estriol, Inhibin A). İntegre test ile bu doğruluk % 94 ‘e kadar yükselmektedir. Integre test ortasında de Inhibin A yer almaktadır (1. trimesterde PAPP-A ve USG-NT, 2. trimesterde Inhibin A, AFP, hCG, Free Estriol ölçümü).
Bugün artık ABD’ de üçlü testin yerini Inhibin A’ lı dörtlü test almakta ve yılda 1 milyon testten çok Inhibin A kullanılmaktadır.
2. IVF Olgularında Gebeliğin Erken Saptanmasında Inhibin A
IVF sürecinden daha sonra, embriyonun başarılı implante olup olmadığını anlamak için serum ve idrarda hCG bakılır. Fakat IVF olgularında, ovulasyonu tetiklemek için dışardan da hCG uygulandığı için, hCG ölçümü emniyetli değildir. Inhibin A fetoplasental unit tarafınca yapıldığı için, dışardan uygulanan ilaç tedavilerinden etkilenmez ve bu niçinle izlemede daha inançlı bir endikatördür.
3. Pre-eklampsi Erken Teşhisinde Inhibin A
Gebeliğin 15. – 20. haftalarında ölçüm sırasında yüksek Inhibin A bedelleri ilerde ortaya çıkabilecek bir pre-eklampsinin ön bulguları olabilir. Bu olgular izlenerek, 30. haftadan evvel gebeliğin sonlandırılması uygun olacaktır.
4. yenidenlayan Düşük Olgularında Inhibin A
Gebeliğin 6. haftasından itibaren yapılacak Inhibin A ve hCG ölçümünün, abortus hakkında fikir verebileceği belirtilmektedir. Bu olgularda Inhibin A ve hCG seviyeleri denetimlere bakılırsa daha düşük seviyede bulunmuştur.
5. Over Ca ve Inhibin Ölçümü
Over Ca 5. en sık mevte yol açan kanser sebebi olup, geç teşhis durumunda mortalite oranı yüksektir. Over kanserlerinin bir kısmını oluşturan Granulosa hücreli tümörlerin teşhisinde, hala kullanılan ve epitelyal tümörler için manalı olan CA-125 gereğince verimli değildir. Bu niçinle de en uygunu, CA-125 ile bir arada Inhibin A ve Inhibin B ya da Total Inhibin ölçümü yapmaktır. Bu durumda, over kanserlerinin % 95’ inin yakalanabileceği belirtilmektedir. Serum Total Inhibin seviyesinin ölçümü, beraberinde operasydaha sonrasındaki tümöral rekürenslerin izlenmesi ve tespiti tarafından de çok yararlı olacaktır.
INHİBİN B NERELERDE KULLANILIR ?
1. Over Rezervini Anlamada
Fertilite durumunun ortaya konulması için over rezervinin belirlenmesi gereklidir. Fetal hayatta overde depolanan oositler doğumdan daha sonra giderek azalmaktadır. Yaş ilerledikçe over rezervi azalır ve 40 yaşına gerçek azalma besbelli hale gelir. Bunun sebebi, overdeki oosit kaybından ötürüdır.
Hipotalamustan salgılanan gonadotropin releasing hormon (GRH), hipofizden FSH ve LH salınımını denetim etmektedir. FSH ve LH da, progesteron ve estradiol ile menstruel siklusu düzenlerler. FSH, overlerdeki folliküllerin stimulasyonunu yönetir. FSH seviyesini ayarlayan da, overlerin granulosa hücrelerinden salgılanan Inhibin B hormonudur (feed-back düzeneği ile). Inhibin B yükseldiğinde, FSH seviyesi azalmaktadır.
Görüldüğü üzere FSH, over işlevini göstermekte dolaylı bir marker, Inhibin B ise direkt bir marker durumundadır. Direkt over follikülleri tarafınca salgılanmakta ve over follikül sayısını direkt olarak göstermektedir. Daha hassastır ve erken sonuç verir. FSH’ ın bilakis, kandaki estradiol seviyelerinden de etkilenmez. FSH’ dan daha stabil ve emniyetli bir markerdir.
Günümüzde over işlevini değerlendirmede FSH, estradiol üzere testlere bakılmaktadır.
Gerçekte Inhibin B daha direkt ve stabil bir marker durumundadır.
2. Kızlarda Puberte Devrine Geçişi İzlemede
Üstte da açıklandıği üzere, puberte periyoduna geçiş öncesinde Inhibin B pik yaparak yükselmektedir. Bu niçinle, puberteye geçiş için yeterli bir göstergedir.
3. IVF Uygulamalarından Evvel Over Rezervini Ölçmede
IVF süreçleri pek zahmetli ve kıymetlidir. Yanlışsız adımları atmak için, süreçlere başlamadan evvel over rezervini anlamak gereklidir. Yapılacak bir Inhibin B ölçümü, bu hususta fikir verecektir. Düşük seviyede Inhibin B ölçüsü, ovaryan rezervin zayıf olduğunu ve başarılı oosit üretiminde yetersiz kalacağını gösterir. Bu bahiste hasta bilgilendirilerek, karar vermesi sağlanmalı ve mümkün başarısızlıkta olumsuz hasta-hekim münasebetleri önlenmelidir.
4. Menopoza Geçişi Göstermede Inhibin B
Menopoza geçiş sırasında Inhibin A ve estradiol seviyeleri bir süre olağan devam etmesine karşın, Inhibin B seviyeleri bariz olarak azalmaktadır. FSH da yükselmektedir. Lakin FSH perimenopozal devirde dalgalanmalar gösterebilmektedir.
Bu niçinle, direkt overe ilişkin bir marker olan ve daha stabil olan Inhibin B bakılması daha uygundur. En yeterlisi, bugüne kadar olduğu üzere FSH ve estradiol ölçümü yerine, FSH ve Inhibin B’ nin birlikte ölçülmesidir.
5. Premature Ovarian Failure (POF) (yetmezlik) Teşhisinde Inhibin B
Menopoz başlangıçında, yaklaşık bayanların % 1’ inde ortaya çıkan bir durumdur. Infertilite ile sonuçlanabilmektedir. Hala çocuk isteyen bayanlar için epey değerli bir durumdur. Ayrıyeten POF, osteoporoz ve mortal hastalık riskini de artırmaktadır. Bu niçinle erken teşhis ve önlem kıymetlidir. POF teşhisinde Inhibin B ölçümü en düzgün göstergedir.
6. Over Ca Teşhisinde Inhibin Ölçümü
CA-125, overin epitelyal tümörleri için manalıdır. Granulosa hücreli tümörleri araştırmada gereğince hassas değildir. Bunun için Total Inhibin yahut Inhibin A + Inhibin B bakılabilir. CA – 125 ile bir arada Inhibin ölçümü, over kanserlerinin % 95’ ini ortaya çıkarabilmektedir.
7. Erkeklerde Puberte ve Gonadal İşlevin İzlenmesinde Inhibin B Ölçümü
Inhibin B, testisin Sertoli hücreleri tarafınca yapıldığı için, puberte öncesi yapılacak Inhibin B seviye ölçümleri, erken Sertoli hücre gelişmesi ve olağandışı testikuler işlevler hakkında bilgi verecektir. Testis fonsiyonunu prepubertal periyotta izleyebilmek için şu ana kadar yapılan uygulama, yenidenlayan hCG injeksiyonları yapılarak, oluşan testesteron karşılığının ölçülmesi halindedir. Tekraren injeksiyon ve kan alınmasını gerektiren, ayrıyeten vakit kaybı da yaratan bu uygulama yerine, sıradan bir Inhibin B serum seviyesi ölçümü kâfi fikir verecektir.
8. Erkeklerde İnfertilite Teşhisinde Inhibin B Ölçümü
Eşler içindeki infertilite niçinlerinin % 40’ı erkeğe bağlıdır. Bu niçinler, hormonal anormallikler niçiniyle kâfi ölçüde sperm yapılmasında yetersizlik, testikuler anormallikler niçiniyle kaliteli sperm yapılmasında yetersizlik yahut olağandışı seksüel işlev ve duktal obstruksiyon üzere niçinler olabilir. Birtakım IVF uygulamalarında, spermin eşin epididimis yahut testisinden cerrahi müdahale ile alınması gerekebilmektedir. Bu durum, çok sıkıntı bir süreçtir. Serumda Inhibin B ölçümü, testiküler işlevi ve spermatogenesisi direkt olarak gösteren bir test durumundadır. Inhibin B seviyesi, hem de testis volümü ve sperm dansitesi ile de bağlıdır. Inhibin B’nin düşük seviyeleri, testis tarafınca yapılan sperm üretiminin yetersiz olduğunu göstermektedir. ötürüsıyla, bu biçimde olgularda testislerden invaziv cerrahi süreçle sperm alınması süreci fazlaca başarılı olmayacaktır.
9. Testis Biyopsisi Yerine Inhibin B Ölçümü
Testis dokusunu araştırmak için yapılacak testis biyopsisi invaziv ve travmatik bir testtir. Bunun yerine yapılacak bir serum Inhibin B seviye ölçümü, pek yararlı fikir verecektir. Zira Inhibin B, direkt olarak Sertoli hücre işlevi hakkında fikir vermektedir.
INHİBİN B NERELERDE KULLANILIR ?
1. Over Rezervini Anlamada
Fertilite durumunun ortaya konulması için over rezervinin belirlenmesi gereklidir. Fetal ömürde overde depolanan oositler doğumdan daha sonra giderek azalmaktadır. Yaş ilerledikçe over rezervi azalır ve 40 yaşına hakikat azalma besbelli hale gelir. Bunun sebebi, overdeki oosit kaybından ötürüdır.
Hipotalamustan salgılanan gonadotropin releasing hormon (GRH), hipofizden FSH ve LH salınımını denetim etmektedir. FSH ve LH da, progesteron ve estradiol ile menstruel siklusu düzenlerler. FSH, overlerdeki folliküllerin stimulasyonunu yönetir. FSH seviyesini ayarlayan da, overlerin granulosa hücrelerinden salgılanan Inhibin B hormonudur (feed-back sistemi ile). Inhibin B yükseldiğinde, FSH seviyesi azalmaktadır.
Görüldüğü üzere FSH, over işlevini göstermekte dolaylı bir marker, Inhibin B ise direkt bir marker durumundadır. Direkt over follikülleri tarafınca salgılanmakta ve over follikül sayısını direkt olarak göstermektedir. Daha hassastır ve erken sonuç verir. FSH’ ın bilakis, kandaki estradiol seviyelerinden de etkilenmez. FSH’ dan daha stabil ve sağlam bir markerdir.
Günümüzde over işlevini değerlendirmede FSH, estradiol üzere testlere bakılmaktadır.
Gerçekte Inhibin B daha direkt ve stabil bir marker durumundadır.
2. Kızlarda Puberte Periyoduna Geçişi İzlemede
Üstte da açıklandıği üzere, puberte devrine geçiş öncesinde Inhibin B pik yaparak yükselmektedir. Bu niçinle, puberteye geçiş için yeterli bir göstergedir.
3. IVF Uygulamalarından Evvel Over Rezervini Ölçmede
IVF süreçleri çok zahmetli ve kıymetlidir. Gerçek adımları atmak için, süreçlere başlamadan evvel over rezervini anlamak gereklidir. Yapılacak bir Inhibin B ölçümü, bu mevzuda fikir verecektir. Düşük seviyede Inhibin B ölçüsü, ovaryan rezervin zayıf olduğunu ve başarılı oosit üretiminde yetersiz kalacağını gösterir. Bu hususta hasta bilgilendirilerek, karar vermesi sağlanmalı ve mümkün başarısızlıkta olumsuz hasta-hekim ilgileri önlenmelidir.
4. Menopoza Geçişi Göstermede Inhibin B
Menopoza geçiş sırasında Inhibin A ve estradiol seviyeleri bir süre olağan devam etmesine karşın, Inhibin B seviyeleri besbelli olarak azalmaktadır. FSH da yükselmektedir. Lakin FSH perimenopozal periyotta dalgalanmalar gösterebilmektedir.
Bu niçinle, direkt overe ilişkin bir marker olan ve daha stabil olan Inhibin B bakılması daha uygundur. En düzgünü, bugüne kadar olduğu üzere FSH ve estradiol ölçümü yerine, FSH ve Inhibin B’ nin bir arada ölçülmesidir.
5. Premature Ovarian Failure (POF) (yetmezlik) Teşhisinde Inhibin B
Menopoz başlangıçında, yaklaşık bayanların % 1’ inde ortaya çıkan bir durumdur. Infertilite ile sonuçlanabilmektedir. Hala çocuk isteyen bayanlar için epeyce değerli bir durumdur. Ayrıyeten POF, osteoporoz ve mortal hastalık riskini de artırmaktadır. Bu niçinle erken teşhis ve önlem değerlidir. POF teşhisinde Inhibin B ölçümü en düzgün göstergedir.
6. Over Ca Teşhisinde Inhibin Ölçümü
CA-125, overin epitelyal tümörleri için manalıdır. Granulosa hücreli tümörleri araştırmada gereğince hassas değildir. Bunun için Total Inhibin yahut Inhibin A + Inhibin B bakılabilir. CA – 125 ile bir arada Inhibin ölçümü, over kanserlerinin % 95’ ini ortaya çıkarabilmektedir.
7. Erkeklerde Puberte ve Gonadal İşlevin İzlenmesinde Inhibin B Ölçümü
Inhibin B, testisin Sertoli hücreleri tarafınca yapıldığı için, puberte öncesi yapılacak Inhibin B seviye ölçümleri, erken Sertoli hücre gelişmesi ve olağandışı testikuler işlevler hakkında bilgi verecektir. Testis fonsiyonunu prepubertal devirde izleyebilmek için şu ana kadar yapılan uygulama, yinelayan hCG injeksiyonları yapılarak, oluşan testesteron cevabının ölçülmesi formundadır. Tekraren injeksiyon ve kan alınmasını gerektiren, ayrıyeten vakit kaybı da yaratan bu uygulama yerine, sıradan bir Inhibin B serum seviyesi ölçümü kâfi fikir verecektir.
8. Erkeklerde İnfertilite Teşhisinde Inhibin B Ölçümü
Eşler içindeki infertilite niçinlerinin % 40’ı erkeğe bağlıdır. Bu niçinler, hormonal anormallikler niçiniyle kâfi ölçüde sperm yapılmasında yetersizlik, testikuler anormallikler niçiniyle kaliteli sperm yapılmasında yetersizlik yahut olağandışı seksüel işlev ve duktal obstruksiyon üzere niçinler olabilir. Birtakım IVF uygulamalarında, spermin eşin epididimis yahut testisinden cerrahi müdahale ile alınması gerekebilmektedir. Bu durum, pek sıkıntı bir süreçtir. Serumda Inhibin B ölçümü, testiküler işlevi ve spermatogenesisi direkt olarak gösteren bir test durumundadır. Inhibin B seviyesi, bununla birlikte testis volümü ve sperm dansitesi ile de alakalıdır. Inhibin B’nin düşük seviyeleri, testis tarafınca yapılan sperm üretiminin yetersiz olduğunu göstermektedir. ötürüsıyla, bu biçimde olgularda testislerden invaziv cerrahi süreçle sperm alınması süreci fazlaca başarılı olmayacaktır.
9. Testis Biyopsisi Yerine Inhibin B Ölçümü
Testis dokusunu araştırmak için yapılacak testis biyopsisi invaziv ve travmatik bir testtir. Bunun yerine yapılacak bir serum Inhibin B seviye ölçümü, pek yararlı fikir verecektir. Zira Inhibin B, direkt olarak Sertoli hücre işlevi hakkında fikir vermektedir.
Yar. Doç. Dr. Sevinç Ege
Trakya Üniversitesi bayan Hastalıkları ve Doğum ABD.
Üreme Endokrinoşojisi ve İnfertilite Kısmı ( Tüpbebek)
Androloji ve Embryoloji Lab. Sorumlusu.