Kok hucre Kok hucre nedir? Kok hucreler, bircok dokuda bulunan ve degiserek vucudun diger dokularn olusturma yetenegine sahip bir grup hucredir. Kok hucrelerin vucuttaki diger tip hucrelere farkllasma ozelliginin kesfedilmesi ile birlikte bu hucrelerin kanser, felc, Parkinson, Alzheimer, omurilik zedelenmeleri, kalp ve bircok genetik kaynakl hastalklarn tedavisinde kullanlabilecegi fikri ortaya ckmstr. Gunumuzde kok hucreler ozellikle kemoterapi ve/veya radyoterapi goren kanser hastalarnn kan ve bagsklk sistemini yeniden canlandrmak icin kullanlyor. Embriyodan, kordon kanndan veya kemik iliginden elde edilebilen kok hucreler vucudun "kaynak" hucreleridir. Kordon kan kok hucreleri cok degerli olduklar ve sadece dogumda toplanabildikleri icin toplama isleminin bu konuda uzman hekimler tarafndan yaplmas, toplanma sonras islemlerin uzman kisilerce yurutulmesi ve orneklerin uygun kosullarda saklanmas gerekiyor. Kordon kan bebek dogar dogmaz ilk 10 dakika icinde, gobek bag kesildikten sonra gobek bagnn plasenta tarafnda kalan bolumunden alnr. Bu kan, toplanmadg tum durumlarda plasenta ile birlikte atldgndan, toplanmas normal dogum prosedurunu ve bebegi herhangi bir sekilde etkilemez. Genelde toplama islemi dogum esnasnda dogumu yaptran hekim tarafndan yaplr. Hem normal yolla hem de sezaryen dogumlarda uygulanabilir. Sadece birkac dakika alan kordon kannn toplanmas islemi; basit, tehlikesiz ve ac vermeyen bir uygulamadr. Bilindigi gibi bebek dogduktan hemen sonra gobek kordonu baglanarak ayrlr ve bu ayrlmadan hemen sonra eger kordon kan toplanacaksa plasentaya bagl olan kordonun icindeki kan ozel bir sistem yardmyla phtlasmay onleyici madde iceren kan torbas icine toplanr. Yaklask 35 - 120 mililitre kan alnabilir. Arastrmalar cok miktardaki kok hucre orneklerinin nakil sonras daha basarl sonuc verdigini kantlamstr. Toplanan kan 36 saat icinde kordon kan bankas laboratuarna gonderilir. Kordon kan laboratuarda ozel yontemler ile dondurulur ve sv azot icinde saklanr. Dondurulan hucreler daha sonra gerek duyuldugunda cozulerek tedavide kullanlabilir. Ilk kordon kan nakli 1988 ylnda gerceklestirildi. 1995 ylndan itibaren dunyada kordon kan bankalar yeni doganlarn kordon kanlarnn saklanabilmesi icin yaygn olarak faaliyete gecti. Cocuklarnn kordon kanna ihtiyac olan ve/veya ileride ihtiyac oldugunda kullanlmak uzere bebeklerinin kordon kann saklamak isteyen aileler icin kordon kan bankasnda belirli bir ucret karslgnda saklama islemi yaplyor. Aile bir sure sonra saklama isleminden vazgecerse kendilerinden izin alnarak kordon kanlar imha edilebiliyor veya kok hucre nakli ihtiyac olabilecek hastalarn tedavisi icin saklanmaya devam edilebiliyor. Kordon kan kok hucrelerinin, diger tip kok hucrelere gore avantajlar Kordon kan kok hucreleri elde edilebilecek en genc kok hucreler olup bunlar saklanmak icin dondurulduklarnda yaslanma ve ypranma surecleri de durdurulmus olur. Kordon kan kok hucrelerinin kemik iligi kok hucrelerine gore ureme hz daha fazladr. Kemik iligi nakli icin alc ile verici arasnda cogunlukla tam bir doku (HLA) uyumu olmas gerekir. Kok hucrelerin bagsklk red cevaplar henuz tam olarak gelismediginden kordon kan naklinde tam bir uyum olmasa da basar saglanabilir. Bu ozellik aile bireyleri arasnda kordon kan nakli gerceklestirilmesine olanak saglar. Saklanan kordon kanndaki kok hucreler, gerekli oldugu durumda hemen kullanlabilecek halde olurlar. Bu durum, hastalklarn ilerlemesini onleyebilmek icin en ksa surede tedavinin zorunlu oldugu durumlarda onem kazanr. Kok hucreler, bircok dokuda bulunan ve degiserek vucudun diger dokularn olusturma yetenegine sahip bir grup hucredir. Kok hucrelerin vucuttaki diger tip hucrelere farkllasma ozelliginin kesfedilmesi ile birlikte bu hucrelerin kanser, felc, Parkinson, Alzheimer, omurilik zedelenmeleri, kalp ve bircok genetik kaynakl hastalklarn tedavisinde kullanlabilecegi fikri ortaya ckmstr. Gunumuzde kok hucreler ozellikle kemoterapi ve/veya radyoterapi goren kanser hastalarnn kan ve bagsklk sistemini yeniden canlandrmak icin kullanlyor. Embriyodan, kordon kanndan veya kemik iliginden elde edilebilen kok hucreler vucudun "kaynak" hucreleridir. Kordon kan kok hucreleri cok degerli olduklar ve sadece dogumda toplanabildikleri icin toplama isleminin bu konuda uzman hekimler tarafndan yaplmas, toplanma sonras islemlerin uzman kisilerce yurutulmesi ve orneklerin uygun kosullarda saklanmas gerekiyor. Kordon kan bebek dogar dogmaz ilk 10 dakika icinde, gobek bag kesildikten sonra gobek bagnn plasenta tarafnda kalan bolumunden alnr. Bu kan, toplanmadg tum durumlarda plasenta ile birlikte atldgndan, toplanmas normal dogum prosedurunu ve bebegi herhangi bir sekilde etkilemez. Genelde toplama islemi dogum esnasnda dogumu yaptran hekim tarafndan yaplr. Hem normal yolla hem de sezaryen dogumlarda uygulanabilir. Sadece birkac dakika alan kordon kannn toplanmas islemi; basit, tehlikesiz ve ac vermeyen bir uygulamadr. Bilindigi gibi bebek dogduktan hemen sonra gobek kordonu baglanarak ayrlr ve bu ayrlmadan hemen sonra eger kordon kan toplanacaksa plasentaya bagl olan kordonun icindeki kan ozel bir sistem yardmyla phtlasmay onleyici madde iceren kan torbas icine toplanr. Yaklask 35 - 120 mililitre kan alnabilir. Arastrmalar cok miktardaki kok hucre orneklerinin nakil sonras daha basarl sonuc verdigini kantlamstr. Toplanan kan 36 saat icinde kordon kan bankas laboratuarna gonderilir. Kordon kan laboratuarda ozel yontemler ile dondurulur ve sv azot icinde saklanr. Dondurulan hucreler daha sonra gerek duyuldugunda cozulerek tedavide kullanlabilir. Ilk kordon kan nakli 1988 ylnda gerceklestirildi. 1995 ylndan itibaren dunyada kordon kan bankalar yeni doganlarn kordon kanlarnn saklanabilmesi icin yaygn olarak faaliyete gecti. Cocuklarnn kordon kanna ihtiyac olan ve/veya ileride ihtiyac oldugunda kullanlmak uzere bebeklerinin kordon kann saklamak isteyen aileler icin kordon kan bankasnda belirli bir ucret karslgnda saklama islemi yaplyor. Aile bir sure sonra saklama isleminden vazgecerse kendilerinden izin alnarak kordon kanlar imha edilebiliyor veya kok hucre nakli ihtiyac olabilecek hastalarn tedavisi icin saklanmaya devam edilebiliyor. Kordon kan kok hucrelerinin, diger tip kok hucrelere gore avantajlar Kordon kan kok hucreleri elde edilebilecek en genc kok hucreler olup bunlar saklanmak icin dondurulduklarnda yaslanma ve ypranma surecleri de durdurulmus olur. Kordon kan kok hucrelerinin kemik iligi kok hucrelerine gore ureme hz daha fazladr. Kemik iligi nakli icin alc ile verici arasnda cogunlukla tam bir doku (HLA) uyumu olmas gerekir. Kok hucrelerin bagsklk red cevaplar henuz tam olarak gelismediginden kordon kan naklinde tam bir uyum olmasa da basar saglanabilir. Bu ozellik aile bireyleri arasnda kordon kan nakli gerceklestirilmesine olanak saglar. Saklanan kordon kanndaki kok hucreler, gerekli oldugu durumda hemen kullanlabilecek halde olurlar. Bu durum, hastalklarn ilerlemesini onleyebilmek icin en ksa surede tedavinin zorunlu oldugu durumlarda onem kazanr.