Kısırlık ve beslenme bağı

MüzminBekar

New member
Beslenme ile hayat biçimi içinde yıllardır kurulan bilimsel köprüler son senelerda yapılan ağır epidemiyolojik çalışmalarla daha da farklı bir boyuta ulaşmıştır. Beklenen hayat müddetinin dünyada artması ile daha sağlıklı yaşlanma ve bu süreçte üreme işlevlerinin devamlılığı da ön plana çıkmaya başlamıştır. Üreme işlevinin yitirilmesine kısırlık denilmektedir. Hayat varlığı olan üreme işlevlerinin devamlılığının kaliteli hayat ile olduğunu gösteren çalışmaların çoğalması ile beslenme uzmanları bakış açılarını kısırlığa niye olan beslenme faktörlerinin neler olabileceği tarafında ilerletmeye başlamıştır.

2010 Amerikan Diyet Amaçlarına bakıldığında bunlardan birinin sıhhat ve hayat kalitesinin arttırılması olduğu görülmektedir. Hayat kalitesini etkileyen tüm faktörler, bireylerde üreme işlevlerini da olumlu yahut olumsuz istikamette etkileyebilmektedir.
Kısırlık ile beslenme içindeki bağlantıyı netleştirmek için bir beslenme denetim listesi değerlendirilmelidir. Şayet bu beslenme denetim listesinde biroldukca faktöre sahipseniz kısır olma riskiniz artmaktadır.

Beslenme denetim listesi neleri içermektedir:

Çok zayıf yahut şişmanlığa sahipseniz

Yemek yeme davranış bozukluğuna sahipseniz

Vejetaryen iseniz

Besin kümelerinden en az bir kümesi beslenmenizden elimine ediyorsanız

Çok idman yapıyorsanız

Öğün atlıyorsanız

Çok fazla gerilimli bir hayata sahipseniz

Tanınan diyetleri sık uyguluyor ve çok kilo verip bir daha fazlasını alıyorsanız, kısırlık görülme riskiniz fazla olmaktadır.

Susie Langley, Yaptığı bilimsel çalışmalarla kısırlıktan korunmak için beslenme risk faktörlerini belirlemiştir. 2006 yılında yaptığı değerli bir çalışmada 300 kısır bayan; beslenme denetim listesine göre değerlendirildiğinde çarpıcı sonuçlar ortaya çıkmıştır. Kıymetlendirme neticelerina bakılırsa kısır bayanların beslenme özgeçmişlerinde; % 26 sının katı vejetaryen olduğu, % 41 inin bu hayli değerli bir risk faktörüdür. Düşük yağlı ve kolesterollü diyet uyguladığı, % 21 inin zerzevat ve meyveden kısıtlı diyet uyguladığı, % 31 inin kahvaltıyı atladığı, % 19 unun fazlaca süratli yemek yeme davranışına sahip olduğu, % 27 sinin beslenmesinde mutlaka hiç yağ almadığı, % 24 ünün beslenmesinde kırmızı etten uzak durduğu, % 12 sinin süt tüketmediği, % 10 unun balık ve deniz mamüllerini muhakkak beslenmelerine eklemediği, % 7 sinde yumurtayı beslenmesinden çıkardığı, % 6 sının ise buğday ve mamüllerini yemediği bulunmuştur.

Ayrıyeten daha acı olan ise beslenme destekleyicileri kullanarak kilo verenlerin kısırlık risklerinin arttığını gösteren ispatlara rastlanması; beslenmede vitamin ve mineral eksikliklerinin olduğu kadar, uygun olmayan yahut gereksiz olduğu biçimde dışarıdan bir destekleyici alan bireylerde de görüleceği gerçeğidir. Araştırmada, kısır olan bireyler değerlendirildiğinde % 81 inin tertipli diyet destekleyicisi kullandığı, % 10 unun herbal diye isimlendirilen destekleyicilerden kullandığı, % 14 ünün folik asit dayanağı almadığı, % 36 sının özel tıbbi bir niçine bağlı ilaç kullandığı, Ve % 24 ünün besin alerjisi olduğunu bulmuştur.
Olağan ki hayatın getirdiği birtakım değiştirilemeyen faktörler istemesek de kısırlık için bir risk faktörü oluşturmaktadır. Çalışmada gerilim bilimsel olarak değerlendirildiğinde kısır olan bayanların % 33 ünün çok gerilimli bir ömrünün olduğu, % 49 unda yavaşça gerilimli, % 18 inde ise gerilimlerinin olmadığı bulunmuştur.

Düşük kalorili beslenmek kısırlık için risk faktörüdür. Bilhassa adamların düşük kalorili beslendiklerinde seks yapma yeteneklerinde azalma, sperm hareketliliğinde ise düşüklük olduğu tarafında çalışmalar bulunmaktadır. Bilhassa tanınan diyetlerde birfazlaca besin kümesinin diyetten çıkarılmasının bu fizikî oluşumu yapabileceği istikametinde bilim uzmanları ortak görüş belirtmektedirler. Kilo kaybı niçiniyle ya da hayat biçimi olarak düşük kalorili beslenmeyi ideoloji edinen erkekleri bekleyen en değerli meselelerden biri kısırlıktır. Bilhassa son senelerda uygulanan Atkins diyeti, makrobiyotik diyet, South Beach diyeti, fazlaca düşük kalorili zayıflama diyetleri ile kilo verenlerde kısırlığın kaçınılmaz olduğu bir gerçektir. Kalitesiz kilo kaybı ile erkeklerde testosteron, bayanlarda östrojen hormonu seviyesinde düşüklük olurken, erkeklerde % 25 oranında kilo vermeye bağlı sperm sayısında ve kalitesinde düşüklük görülmektedir.
Amerika Birleşik Devletleri’nde % 3-5 oranında görülen yemek yeme davranış bozuklukları üreme işlevleri üzerinde olumsuz tesir yaratmaktadır. Bilhassa aneroksiya nevroza ve bilumiya nevroza sistemsiz adet görme, adetten kesilme ve kısırlık için en değerli risk faktörüdür. Bu olaylara yapılan hormon tedavilerinin bile etkisiz olduğu bildirilmektedir.

Çok antrenman bilhassa bayanlarda FSH (foliküle stimule edici hormon), LH (lutein hormon) ve östrojen seviyesinde azalmaya yol açarken, erkeklerde testosteron seviyesinde baskılayarak sperm üretimini azaltmaktadır.

Yoga günde 30 ile 60 dakika içinde yapılırsa endorfin hormonunu arttırarak kısırlıktan koruduğu bildirilmiştir. Bu niçinle günde 50 dk yapılacak olan yoga, ömür kalitenizi yükseltecek ve üreme işlevlerinin devamlılığına olumlu tesir gösterecektir.

Posa: Bütün diyetlerde diyet posası (lifi) alımı önerilmektedir. Lakin yapılan çalışmalar çok posa alımının günde 25 g’ın üzerinde, bayanlarda birinci olarak sistemsiz regl siklüslarına sonrasındasında da adetten kesilmeye niye olduğunu gösteren bilimsel çalışmalar bulunmaktadır.

Soya proteini kalp sıhhati açısından, kanseri müdafaası açısından çoğunlukla tüketen bireyleri bekleyen tehlikeli durum kısırlıktır. Son senelerda yapılan çalışmalar günde 20-200 g kadar nizamlı soya fasulyesi tüketen bireylerde adette gecikme, kan östrojen ve progesteron hormon seviyesinde azalma olduğu bildirilmektedir.

Karoteoidler: Koyu sarı ve turuncu renkteki zerzevat ve meyvelerin çok tüketimi de adette düzensizliğe, yumurtalıklarda kalitesiz yumurta üretimine niye olmaktadır. Bu niçinle fazlaca fazla havuç yemek üreme sistemi üzerinde ziyanlı tesirler gösterebilmektedir.

Kafein alımı: Günde 4 fincan kahve içimi ile >500 mg kafein alımına niye olmaktadır. Günde 500 mg’ın üzerinde alınan kafein bayanlarda östrojen seviyesinde azalmaya ve bu biçimdece yumurtanın kalitesizliğine daha da değerlisi yumurtlamamaya niye olmaktadır.

Alkolün kapalı bir tehlike olduğunu çalışmalar desteklemektedir. Bilhassa sistemli alkol alımı ile erkeklerde testislerde toksik tesir yaratmaktadır. Buna ek olarak ereksiyon kaybı, sperm sayısında ve kalitesinde azalma gözlenecek en kıymetli meseledir.

Sigara: Sigara kullanması ile erkekde sperm üretiminde azalma, bayanda yumurtanın kalitesinde önemli hasarlar meydana gelmektedir.

Buna ek olarak düşük ölçüde diyetle alınan demir, çinko, B 12 vitamini ve düşük kaliteli protein kaynakları kısırlık için taban hazırlamaktadır.

Vücut Kitle İndeksi 18.5 ile 24.9 içinde olmak esirgeyici iken 18.5 in altında olmak çocuk sahibi olmayı engelleyen bir faktör olarak bedellendirilmektedir. Erkeklerde vücut kitle indeksi arttıkça testosteron seviyesinde azalma olduğu bildirilmektedir.
 
Üst