HIV ve AIDS’e karşı ‘Şüphen Olmasın’ inisiyatifi kuruldu

TerraNova

New member
HIV/AIDS Korunma ve Eğitim Derneği (HAKED), Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK), HIV Enfeksiyonu Derneği (HIVEND), Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği (EKMUD) ile AIDS ve Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Derneği’nden (ACYBHD) oluşan Türkiye HIV/AIDS Platformunca hayata geçirilen “Şüphen Olmasın” inisiyatifi, 1 Aralık Dünya AIDS Günü kapsamında Levent’teki bir otelde düzenlenen basın toplantısında tanıtıldı.

HIV ve AIDS ile ilgili Türkiye ve dünyaya ait şimdiki ayrıntıların paylaşıldığı görüşmede, inisiyatifin “www.suphenolmasin.com” adresinden yayına başladığı ve sitede HIV ve AIDS ile ilgili temel ayrıntıların yanı sıra HIV’in teşhis ve test süreçleri, HIV ile yaşayan bireylerin akıllarındaki toplumsal ve özel yaşama dair biroldukca sorunun karşılığının bulunduğu anlatıldı.

Türkiye’de HIV ile enfekte olan bireylerin yaklaşık yarısına teşhis konabiliyor

AIDS ve Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Deniz Gökengin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, HIV’in yol açtığı ve uzun vadeli olan HIV enfeksiyonunun, hiç bir müdahale yapılmazsa “AIDS” denilen ve ölümcül olabilen bir tabloyla sonuçlandığını anlattı.

Dünyada bugüne kadar 77 milyondan fazla bireyin HIV ile enfekte olduğunu, bunların yaklaşık yarısının hayatını kaybettiğini aktaran Gökengin, son senelerda yapılan çalışmalar yardımıyla ise bu enfeksiyonun artık üste yanlışsız değil daha düz bir eğri çizdiğini lisana getirdi.

Birtakım bölgelerde ise HIV enfeksiyonunda yükseliş eğiliminin hala devam ettiğine dikkati çeken Gökengin, “Bu bölgeler Orta ve Doğu Avrupa ve Orta Asya diye tanımlanabilir. Türkiye de bir Orta Avrupa ülkesi. Tüm Orta Avrupa ülkelerinin ortasında son 10 yılda bildirilen sayılara en çok katkıda bulunan iki ülke var; Polonya ve Türkiye. Bunun sebebi, Türkiye’de teşhis konusunda hayli başarılı olmamamız. Aslında tedavi açısından fazlaca başarılıyız. Neredeyse dünyadaki tüm ilaçlara sahibiz. Rastgele bir kısıtlama olmadan bu ilaçları kullanabiliyoruz. Hastalarımızı sistemin ortasında tutmakta da başarılıyız. Hem tedaviye başlama birebir vakitte ürolojik baskılanmayı sağlamada muvaffakiyet oranlarımız yüzde 80’lerin üzerinde. Ancak teşhis kısmında fazlaca yetersiziz. Yani olgularımızın yaklaşık yarısına lakin teşhis koyabiliyoruz. Bu da öbür basamaklardaki başarımızı gölgeliyor.” diye konuştu.

Prof. Dr. Gökengin, teşhis konulmasındaki eksikliğin, genelde toplumun taranmasından kaynaklandığını belirterek, riski yüksek kümelere özel taramalar yapılmadığını tabir etti.

Bireylerin algısının da epeyce düşük olduğunu söyleyen Gökengin, “Biroldukca kişi kendisinde HIV edinme riskinin olmadığını düşünüyor ancak aslında riskli davranışlarda bulunuyor. Yani hem toplumun bilgi ve şuur seviyesi eksik tıpkı vakitte test hizmetlerinde eksiklerimiz var. Korunmayla ilgili bir bilgilendirme, bilinçlendirme, hizmet sunma çalışmamız da hiç yok denebilir.” değerlendirmesini yaptı.

Deniz Gökengin, toplumda HIV görülme oranının düşürülmesi için teşhis hizmetlerinin gözden geçirilmesi gerektiğini vurgulayarak, şöyleki devam etti:

“Dünya yeni teşhis hizmetleri üzerinde duruyor artık. bir epeyce yeni yaklaşım var. Biz bunların şimdi hiç birini kullanmıyoruz. Daha klasik metotlarla devam ediyoruz. İkincisi, riskli kümelerimizi belirleyip onların ihtiyaçlarına uygun teşhis hizmetlerini çeşitlendirmemiz lazım. Bunu da çabucak hemen yapamadık. Bu ikisini yaparsak aslında teşhiste da süratle yükseliriz ve bu tüm basamaklarda başarılı olmamızı sağlayacaktır. bir epeyce Avrupa ülkesinin önüne geçebiliriz bu türlü.”

İnisiyatif ile HIV edinme riski olduğunu düşünenlerin teste yönlendirilmesi amaçlanıyor

“Şüphen Olmasın” inisiyatifinin oluşturulma maksadı ve içeriğine ait Gökengin şu ayrıntıları verdi:

“Bu inisiyatifin temel hedefi, kuşku duyan, HIV edinme riski olduğunu düşünen bireylerin teste yönlendirilmesini sağlamak. Zira şu anda bu oranlar sahiden çok düşük. Bir birey ne vakit risk altında olduğunu düşünmelidir. bu biçimde düşünürse teste ne vakit ve nasıl gitmelidir? Nerelerde test yaptırabilir? Hangi şartlarda yaptırır? Test süreçleri nasıl işler? kararı ne olur? Olumlu çıkarsa ne olur? Temel maksat bu. Ancak alışılmış ki yan hedefler da var. Örneğin topluma HIV ve AIDS hakkında temel bilgiler vermek. Bu da epey eksik. Hem dünyada hem ülkemizdeki sayıları bildirmek. Bir de HIV ile yaşayanların daha sağlıklı ve kaliteli yaşamasını nasıl sağlayabiliriz konusunda da sitede birtakım bilgiler bulunacak.”

Prof. Dr. Deniz Gökengin, test yaptırmak için rastgele bir belirti çıkması beklemenin gerekmediğini belirterek, “Belirti çıksa bile bunlar HIV’e has belirtiler değil. Öteki hastalıklarda da görülebilen belirtiler. Örneğin grip üzere. HIV olduğunu esasen anlamaları mümkün olmaz. Onun için belirti beklemesinler. Riskli davranışta bulundularsa test yaptırsınlar. Riskli davranış devam ediyorsa test yaptırmaya devam etsinler.” dedi.

Her sıhhat kuruluşunda HIV testi yaptırılabildiğini lakin test yaptırırken isim vermek istemeyen bireylerin İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa üzere kentlerde kimi belediyelerin anonim ve fiyatsız test hizmeti sundukları merkezlere başvurabileceklerini kelamlarına ekledi.

Teşhis konma oranı artmazsa gelecek senelerda önemli bir hastalık yükü bekleniyor

KLİMİK HIV/AIDS Çalışma Kümesi Lideri Prof. Dr. Volkan Korten, insan bağışıklık sistemini baskılayan HIV bedene girdiğinde biroldukça hücreyi enfekte edebildiğini lakin yol açtığı sıkıntıların en değerlisinin bağışıklığı sağlayan hücre kümesini hayli azaltması olduğunu söylemiş oldu.

Tedavi olmayan bir bireyde, ortalama 6-8 sene daha sonra olağan insanlarda pek görülmeyen ya da ender görülen önemli, olağan dışı enfeksiyonlar yahut kanserlerin ortaya çıkabildiğini, bunların da “AIDS tanımlayıcı hastalıklar” formunda isimlendirildiğini anlatan Korten, bunların içinde beyinle ilgili birtakım sorunların, birtakım ender görülen kanserlerin, olağan bağışıklığı baskılanmış bir şahısta görülmeyen virüs enfeksiyonlarının yer aldığını aktardı.

Volkan Korten, Türkiye’de şu ana kadar teşhis konulmuş kişi sayısının 30 binin üstünde olduğunun bilindiğini belirterek, teşhis konan-konmayan oranının yaklaşık yarı yarıya olduğunu, HIV enfeksiyonu taşıyan bireylerin yüzde 50’sinden daha azına teşhis konabildiğini lisana getirdi.

bu biçimde düşünüldüğünde Türkiye’de 50-60 bin kişinin HIV ile yaşadığının söylenebileceğini söz eden Korten, “Bu 85 milyondan fazla bir ülkede pek düşük bir sayı. Zira devasa yükseklikte yani yüzde 5’lerle, yüzde 10’larla yaşayan ülkeler var. örneğin Güney Afrika Cumhuriyeti’nde nüfus 50-60 milyon, 5 milyondan fazla insan HIV ile enfekte. Buralarla karşılaştırdığınızda doğal ki epey yeterli bir durumdayız. Fakat biz dünyada HIV’in azalmadığı, artmakta olduğu bölgenin ortasındayız. Şayet teşhis koyamazsak ve bu bireyleri tedavi altına alamazsak önümüzdeki senelerda fazlaca önemli bir hastalık yüküyle karşılaşacağımızı öngörüyoruz. 2030’larda, 2040’larda 100 binler, milyonlar düzeyine çıkabilecek durumda şayet teşhiste bu türlü düşük kalırsak.” değerlendirmesinde bulundu.

Prof. Dr. Volkan Korten, bir bireyin kuşkulu cinsel davranışı var ise, belirti beklemeden test yaptırması gerektiğini belirterek, “Daha test olmayan, kendine kondurmayan şahısları de sistematik olarak taramamız lazım. Daha yüksek risk içeren kümeler -biz onlara anahtar kümeler diyoruz- erkeklerle seks yapan erkekler, seks çalışanları, birtakım damar içi uyuşturucu kullananlar -ki bizim ülkemizde epeyce düşük bu bireylerin oranı- yahut yüksek riskli olduğu düşünülen şahıslarla korunmasız seks yapanlar da yüksek riskli gruptalar. En hayli olay 25-45 yaşlar içinde var. Bunları daha sistematik taramamız lazım.” teklifinde bulundu.

Korten, “Şüphen Olmasın” inisiyatifi ile farkındalığın artmasını, kuşkusu olanları teste yönlendirmeyi, internette yer alabilen yanlış bilgilerden çok yanlışsız ve gereksinim duyulan bilgilere ulaşılmasını sağlamayı hedeflediklerini kaydetti.

Tanıtım toplantısında HIV Enfeksiyonu Derneği (HIVEND) Lideri Prof. Dr. Fehmi Tabak, HIV/AIDS Korunma ve Eğitim Derneği (HAKED) Genel Sekreteri Prof. Dr. Serhat Ünal ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği (EKMUD) Koordinatörü Prof. Dr. Behice Kurtaran da yer aldı.
 
Üst