Çin’in güveni, ülkenin ekonomik sıkıntıları nedeniyle dibe vurdu

FreeDoom

New member
Hükümetleri Aralık ayında katı Kovid önlemlerini aniden sonlandırdığında, birçok Çinli bastırılmış talepte güçlü bir toparlanma bekliyordu. Sekiz ay sonra Çin bir dizi kötü haberle karşı karşıya kaldı: rekor kıran genç işsizliği, konut piyasasında derin bir çöküş, durgun harcamalar ve hatta deflasyon.

Bu, ekonomisinin büyümesine ve bununla birlikte yaşam standartlarının yükselmesine alışkın olan birçok Çinli için şok etkisi yarattı. Şimdi ise bocalayan işlerle ve azalan özel servetlerle mücadele ediyorlar.

Yıllardır olduğu gibi bir düzineden fazla iş lideri ve tüketiciyle konuştum ve ekonominin geleceğine ve ülkenin dibe vurduğuna olan güvenlerinin dibe vurduğunu söyleyebilirim. Eğer iyileşmeyi umuyorlarsa, bu umut söndü. Bunun hayal edemeyecekleri bir şeyin başlangıcı olmasından korkuyorlar ve hükümetin hiçbir çözümü olmadığından korkuyorlar. Kötü haberler gelmeye devam ediyor.

Bir otomobil parçası toptancısı sahibi Richard Li, “En korkutucu şey etrafımdaki herkesin bundan sonra ne yapacağını bilmemesi” dedi. “Ülkemizin giderek daha iyiye gideceğine inanırdım.”


2023’ün ilk yarısında, Bay Li’nin şirketinin geliri, yaşadığı şehrin – 10 milyondan fazla insanla birlikte – haftalarca karantina altında kalması nedeniyle yıllık bazda yüzde 15 düştü.

Kendisi gibi diğer şirketlerin de zor durumda olduğunu gördü. Hatta bazı müşterileri, yani oto tamirhaneleri, araç sahiplerinin harcamalarını kısması nedeniyle kapılarını bile kapattı.

Bay Li’nin dört mağazası vardı ve ikisini kapattı. Çalışanlarının üçte ikisini işten çıkardı ve yeni ürünlere yatırım yapmayı bıraktı. Ayrıca daha az sıklıkla dışarıda ve arkadaşlarıyla yemek yiyordu. Nakit sıkıntısı nedeniyle 2020 yılında yatırım olarak aldığı daireyi satmaya çalıştı. Ancak fiyatı 500.000 dolardan 400.000 dolara düşürdükten sonra bile soruşturmalar çok azdı.


Bay Li gibi insanların ekonomide neler olup bittiğini bilmek için Çin hükümetine güvenmesi giderek zorlaşıyor. Yıllardır yayınlanan veriler saklandı. Geçen hafta, genç işsizlik oranı verisinin Haziran ayında yüzde 21,3 ile zirve yapmasının ardından yayın durdurulmuştu.


Ancak hükümetin temmuz ayına ilişkin açıklayacağı bir dizi resmi veri yeterince kötüydü.

Çin’de tüketici fiyatları iki yıldan fazla bir süreden sonra ilk kez geçen ay düştü. Çin bankaları Haziran ayına göre yüzde 89 düşüşle 47,5 milyar dolarlık yeni renminbi kredisi verdi; bu da bir önceki yıla göre yarı yarıya bir düşüş anlamına geliyor. Yılın ilk yedi ayında, görüntülerle ölçülen ev satışları, geçen yıl neredeyse dörtte bir oranında daralmanın ardından yüzde 6,5 düştü. Hanehalkı servetinin beşte üçünün gayrimenkule bağlı olduğu bir ülkede bu düşüş endişe verici.

Korku o kadar büyük ki insanlar ev satmalarına yardımcı olabileceğine inandıkları tılsımları Xiaohongshu adlı bir sosyal medya sitesinde paylaşıyorlar.

Çin, hükümetin acımasız “sıfır Kovid” politikasının geçen yıl tüketimi ve iş faaliyetlerini ciddi şekilde baskılamasının ardından deflasyona girdi. Chenggang Xu, Stanford Üniversitesi’nden bir ekonomist, deflasyonun neden zararlı olabileceğini açıkladı.

“En iyi senaryo, herkesin fiyatların daha da düşmesini beklemesi, dolayısıyla fiyatların daha da düşmesini beklemeye devam etmesidir” dedi. “En kötü senaryo, insanların çok korkması ve çok endişeli olmasıdır.” İşlerinden ya da işletmelerinin hayatta kalmasından duyulan korku, onların daha fazla tasarruf etmelerine ve daha az harcamalarına neden olacak, ekonomiyi deflasyonist tuzağa daha da sürükleyecektir, dedi.

Büyük korku karşısında insanlar zaten daha fazla tasarruf edip daha az harcıyor.

Çin’in güneybatısındaki büyük bir şehirde yeni kurulan bir eğitimin kurucusu Cob Liu, satışlarının bu yıl durgunlaştığını, bunun da eskiden yılda yüzde 40 büyüyen bir şirket için kötü olduğunu söyledi. 30’lu yaşlarındaki Bay Liu’nun yaklaşık 1,5 milyon dolar nakiti var ama aylık harcamalarını 800 dolar civarında tutmaya kararlı, bunun yarısı kiraya gidiyor.


Beş yaşındaki Toyota Corolla’sını elinde tutacak ve yakın zamanda herhangi bir mülk satın almayacak. 2019 yılında iki komplekste daire satın aldı ve her iki kompleksin geliştiricileri de parası bitince inşaatı durdurdu. Bu, konut patlamasının aniden sona ermesinden bu yana milyonlarca olmasa da yüz binlerce Çinlinin yaşadığı bir kabus.

Bay Liu, Çin ekonomisindeki düşüşün yıllarca sürebileceğine inanıyor. Bu yıl Çin anakarasındaki hisse senetlerindeki tüm pozisyonlarını sattı ve New York veya Hong Kong’da işlem görseler bile Çinli şirketlerin hisselerine dokunmayacağını söyledi.


44 yaşındaki Boris Dai, Pekin’de ticari bir emlak danışmanı olarak çalışıyor ve bu yılın ilk altı ayında 15.000 dolardan az para kazandı. Bu, pandemi sırasında kazandığının yarısı, önceki kazancının ise yüzde 15’inden az. Diğer gelir kaynağı olan kiraladığı ofis alanı, kiracısının altı ay önce iflas etmesinden sonra ortadan kaybolmuş.

Bay Dai, yorulmak bilmeden çalışmaya ara vermeyi anlatan bir ifade kullanarak, “Sadece düz yatabilirim” dedi. “Geleceğe dair hiçbir beklentim yok.” Eşiyle birlikte seyahat ederken otel masraflarından tasarruf edebilmek için spor arazi aracını yataklı bir arabaya dönüştürdü.


Durumları iyi olan girişimciler bile belirsiz beklentiler nedeniyle kredi alma konusunda isteksiz davranıyor.

Chengdu ve Hong Kong’da ofisleri bulunan bir finansal danışmanlık firmasının kurucusu Mark Fu, işlerinin bu yıl patlama yaşadığını söyledi. Kendisi, birçok zengin Çinlinin salgın sırasında paranın onlara güvenlik veya onur getiremeyeceğini anladığını ve mali varlıklarını Çin dışına taşımak için ondan yardım istediğini açıkladı. Bankalar ona düşük faizli işletme kredisi teklif etti ama o borç almak konusunda isteksiz. Genişlemek yerine küçülme yoluyla iş gücünü 12’den 10’a düşürdü.

Salgın sırasında hükümetin sektör üstüne sanayiye uyguladığı baskıdan dehşete düştüğünü söyledi. Çok çalışırsa başarılı olacağına inandığını söyledi. Artık işini nasıl yürüttüğünün artık bir önemi olmadığından korkuyor.

“Hükümet hepinizi bir çırpıda mı yok edecek?” diye sordu, “Yoksa biraz para kazanmanıza mı izin verecek?” Ayrıca satamadığı bir dairesi de var.

Sosyal medyadaki ruh hali o kadar kasvetli ki, resmi yayın organı Securities Daily’den gelen bir yorum, yaklaşmakta olan sorun hakkında spekülasyon yapan gönderilerin bastırılması çağrısında bulundu. Makalede, “Lehman Brothers’ın Çin versiyonu geliyor!” ve “Bir aracı kurum ‘karanlık saat’ konferans görüşmesi düzenliyor” gibi manşetlere atıf yapılarak, söylenti değirmeninin piyasada dalgalanmalara yol açtığı belirtildi.


İnsanlar çaresiz çünkü Çin’in içine düştüğü bu durumdan nasıl çıkabileceğini hayal edemiyorlar. Sorunların kökeninin, özel sektörden hoşlanmayan ve Çin’i ekonomik refaha taşıyan piyasa ekonomisi unsurlarını ortadan kaldıran Çin’in dini lideri Xi Jinping’in ideolojisinde yattığına inanıyorlar.

Andy Wang, 35 yaşındayken Avustralya’da lisansüstü eğitime başvurmaya hazırlanmak için bu yıl bankadaki işinden ayrıldı. Geçtiğimiz sonbaharda tamamı Bay Xi’nin himayesi altında olan yeni parti liderlerinin listesi açıklandığında vazgeçti. “Bu ülkenin düzeltme yeteneği bundan sonra kayboldu” dedi.

Anne ve babası varlıklı ama o, bir zamanlar sahip oldukları fırsatlara kendisinin de sahip olacağı konusunda kötümser. “Bu ülkede para kazanmanın bir yolunu görmüyorum” dedi. “Şu anki yaşam standardımı koruyabileceğimden bile emin değilim. Sadece hayatta kalmak için çabalayabilirdim.”
 
Üst