Yatan hasta psikolojisi

MüzminBekar

New member
Hastaneye yatma çocuk ve aile için travmatik bir olaydır. Travma karşı konulması güç, bunaltıcı, olağan tecrübelerin haricinde kalan ve hayatı tehdit eden öge olarak bedellendirilmektedir.

Hastanede kısa müddetli kalış bile korkutucu olabilir zira ayrılık, çaresizlik ve acı içerir. Hastanede tedavi goren çocuklarda kısa vadede ahenge kuvvetliğü, tıbbi tedaviden korkma, anne-babayı isteklerinin yapılması için zorlama, günlük aktiflik tertibin değişmesi üzere yansıların yaygın olarak gözlemlendiği görülmektedir.

Kronik hastalık niçiniyle hastanede tedavi goren çocukların benlik kavramlarının olumsuz olarak etkilendiği saptanmıştır.

Kimi araştırmacılar hastanede kalış mühletinin okul muvaffakiyetini olumsuz olarak etkilediğini belirtmişlerdir. Kronik hastalığı olan çocuk ve gençlerin hastaneye yatışlar niçiniyle psikososyal kimi sıkıntılar yaşadıkları belirlenmiştir. çoğunlukla görülen psikososyal sorunlar; tıbbi bağımlılık, öteki aile üyelerini de etkileyen ruhsal ve tıbbi külfetler olarak saptanmıştır.

Hastaneye yatmadan evvel çocuğun bu olaya yetişkinlerin sayesinde hazırlanması epey kıymetlidir zira bu durum uzun vadeli olumsuz duygusal ve davranışsal problemlerin azalmasını sağlar. Hastaneye yatış için hazırlanmayan çocukların ameliyat ve yatarak tedaviye kaygı, panik, öfke, uyku ve beslenme bozuklukları ile reaksiyon verdikleri saptanmıştır.

Aşağıda belirtilen ipuçları çocuğun hastanede kalışı korkutucu bir tecrübe değil, öğrenme ve gelişme süreci olarak değerlendirmesine niye olabilir:

Çocuk ve ailenin hastane ortamına alışması için şayet mümkünse tüm aile bireyleri hastane tipine katılmalı, kalacakları servis yahut ameliyathanenin uygun kısımlarını gezip nazaranvlilerle tanışmalıdır.

Yetişkinler çocuğu hazırlayabilmek ve sorularını yanıtlayabilmek için bilgi edinmelidirler. Tıbbi süreçleri açıklarken kullanılan lisan çocuğun gelişim düzebir daha uygun olmalıdır. Hastanede kalırken neler nazaranceği, işiteceği, koklayacağı, hissedeceği kendisine açıklanmalıdır. Özel aygıtlara ait bilgi evvelinde verilmelidir.

Anne-baba evvela çocuğun neler hissettiğini ve düşündüğünü anlamalıdır. Çocuğun hislerini irdelemek için aile oyun, fotoğraf, kitap üzere materyallerden yararlanabilir. Hastanede tedavi olan çocuğu husus alan hikayelerin aile bireyleri tarafınca bir arada okunması hislerin dışa yansıtılmasını ve aile ortasındaki dayanışmanın güçlenmesini sağlar. Okunacak kitaplar çocuğun gelişim düzebir daha uygun olmalıdır.

Hastane ortamında çocuğun rahatsızlığına ve yaşayacağı tıbbi süreçlere ait görüntü var ise çocuk ve ailesi bir arada izleyebilirler.

Küçük çocuklar kendilerine has biçimde düşünür ve oynarlar. Yetişkinler onlarla oynamalı ve mümkün olduğu ölçüde açık olmalıdırlar. Sözlerin yanı sıra oyun materyalleri kullanılmalı ve canlandırma yapılmalıdır. Tabip oyun seti, hastane vazifelilerinin giysilerine benzeyen kıyafetlerle oynanan oyunlar çocuğun zihninde yaşayacağı tecrübeye ait somut fotoğrafların oluşmasını sağlar.

Küçük çocuklar anne—babadan ayrıldıkları vakit endişelenirler yahut yanlış davrandıkları için cezalandırıldıklarını düşünebilirler. Çocuğun hastalığa niye olmadığı konusunda ikna edilmesi gerekir. Ona kendisi üzere bir epeyce çocuk ve yetişkinin hastalandığı ve uygunlaşmak için hastanede tedavi gördüğü anlatılmalıdır.

Yetişkinler tıbbi süreçler sırasında çocuğun yanında olmalı, hastanede kalmalıdırlar. Tabipler onayladıktan daha sonra birlikte meskene dönüleceği çocuğa iletilmelidir. Kimi çocuklar anne—babalarının kendilerini hastanede yalnız bırakıp gideceklerinden korkarlar. Gidecekleri vakit çocuğa haber vermeleri ve ne vakit döneceklerini bildirmeleri değerlidir.

Anne-baba hastaneye çocukla bir arada gideceğini, çabucak sonrasında onu meskene götüreceğini ve onu her vakit seveceğini söylemelidir.

Konuttan çocuğun en hayli sevdiği oyuncak ile battaniye, aile fotoğrafları üzere eşyalar getirilebilir.

Aile çocuğun anlayacağı sözcüklerle yanlışsız bilgi vermelidir. İnanç ilgisinin kurulması için dürüstlük kıymetlidir. Çocukların tedavi yahut ameliyat öncesi devirde bilgilendirilmemesi farklı meseleler yaratabilir. Sorunu saklamak, açıklamaktan kaçınmak, sorularını geçiştirmek çocuğun yetişkinlere duyduğu inancı sarsar. Hastane bakılırsavlilerine ve yapılacak süreçlere çok reaksiyon verebilir. Bu durum onun gelecekte yaşayabileceği hastane tecrübelerine karşı olumsuz tavır geliştirmesine de yol açabilir.

Tüm detaylar çocukla paylaşılırken dikkatli olunmalıdır zira kimi vakit fazlaca fazla bilgi vermek ürkütücü olabilir. Yetişkinler yapılacak tıbbi süreçler konusunda emin değillerse, yanlışsız olmayan bilgiyi aktarmak yerine, “Bilmiyorum” karşılığını vermelidirler.

Çocuk yaşadığı endişe ve acı niçiniyle ağlayabilir, ona bunun doğal bir reaksiyon olduğu söylenmeli ve sakinleştirilmelidir. “Korkma acımayacak” demek yerine ”acıyabilir lakin iyileşebilmen için bu sürecin yapılması gerekiyor” halinde bir açıklama yapmak daha uygundur.

Hastanede kalış sürecinde çocuk sessiz yahut öfkeli davranabilir. Bunlar gerilime karşı doğal reaksiyonlardır. Çocuk hislerini, dehşetlerini tabir etmesi konusunda yönlendirilmelidir. Ağlamanın doğal olduğu, öfke, endişe ve acıdan arınmanın sağlıklı bir yolu olduğu kendisine iletilmelidir.

Gerileme davranışı hastanede tedaviye çoğunlukla gösterilen bir yansıdır. Bu süreçte evvelki gelişim evrelerinde gözlemlenen kimi davranışların çocuk tarafınca bir daha sergilenmesi olağan karşılanmalıdır.

Hastanede kalış müddetince olağan aktifliklerin devam etmesi için çocuk desteklenmelidir. Meskenden getirilecek oyunlar, okulla ilgili ödevler, arkadaş ziyaretleri günlük hayatın süreklilik göstermesinde değerlidir.

Öteki kardeşlerin ziyaret ve konuşmalara katılmaları sağlanmalıdır. Onların da kimi tasaları vardır ve hastanede kalacak çocuğun davranışlarını etkileyebilirler.

Çocuk tekrar konuta döndüğünde özel bir kutlama yapılabilir. Bu özel kutlamaya ait planlar önce çocuğa aktarılırsa hastaniçin çıkacağı konusunda emin olur.
 
Üst