Hamilelik Oncesi Tetkik ve Muayeneler | gebelik dogum hamilelik yumurtlama gunu
Hamilelik Oncesi Tetkik ve Muayeneler Bir birlikteligin, yasantsnda onemli kararlardan birisi re bebek sahibi olmaya karar vermektir. Eski zamanlarla kyaslandgnda gunumuzde, sahibi olup olmamaya karar vermek daha cok kontrolumuzdedir. Eski yllarda bayanlarn geneli ileri yaslarda bebek sahibi olmay tercih ediyorlar. Bir bayann en verimli donemi 20 li yaslarnn ilk yllar dr. 35 yasndan sonra ise dogurganlk ozelligi giderek azalmaya baslar.Ilk doktor ziyaretini hamile kaldktan sonra yapmak her zaman yeterli olmayabilir. Saglkl bir hamilelik donemi gecirmek, saglkl ve rahat bir dogum yapmak ve saglkl bir bebege sahip olmak icin hamile kalmaya karar verdiginizde doktorunuzla gorusmeniz onemlidir.Doktorunuz hem sizin hem de dunyaya getirmeyi planladgnz bebeginizin zarar gormesini engellemek icin baz muayene ve tetkikler yapacak size saglkl bir hamilelik donemi icin onerilerde bulunacaktr. Hamilelik oncesi muayene
Anne olmaya karar verildiginde ilk yaplmas gereken gebeligi takip etmesi istenilen hekim ile temasa gecmek, randevu almak ve muayeneye gitmektir. Gebelik oncesi muayenenin birtakm amaclar vardr. Saglk durumu ile ilgili amaclarn dsnda sizin hamileliginizi takip etmesini ve dogumunuzda eslik etmesini arzu ettiginiz hekiminizi tanmanz ve pozitif diyalog kurmanz acsndan da bu ilk ziyaret son derece onemlidir. Doktorunuzla kuracagnz diyalog hamilelik takiplerinin onemli bir detaydr. Doktorunuz ben bebek sahibi olmak istiyorum diye basvurdugunuzda sizin genel saglk durumunuz ile ilgili ana hatlar ckartmaya calsacak ve olas problemleri saptayarak bunlar tedavi edecektir. Muayenenin ilk asamas gorusmedir. Bu gorusmede doktorunuz ilk once sizi tanmaya calsacaktr. Yasnz, mesleginiz, kacnc evliliginiz oldugu gibi sizin icin onemsiz gorunebilecek baz bilgiler doktorunuza onemli ipuclar verebilir. Bunlardan mesleginiz ozellikle onemlidir. Meslek ile ilgili faktorler genel saglk durumu dsnda hamilelikte de zararl olabilmektedir. Doktorunuz daha sonra kalp hastalg, diyabet, karaciger hastalg, bobrek hastalg gibi kronik sistemik hastalgnz olup olmadgn sorgular. Bu hastalklarn varlg hamileligin size zarar vermesine neden olabilecegi gibi bebeginizin saglkl gelisimine engel olabilmesi acsndan da onemlidir. Sistemik hastalklar gozden gecirildikten sonra sra daha spesifik olan jinekolojik hastalklara gelir. Myom, yumurtalk kisti, endometriozis gibi hamilelige engel olabilecek durumlarn varlgna yonelik ipuclar aranr ya da daha onceden bu tur durumlarn varlg tespit edilmis ise uygulanan tedaviler ve sonuclar ile ilgili bilgi edinilir. Baz jinekolojik hastalklar ve enfeksiyonlar hamile kalmada gucluge ya da hamile kalndgnda dusuklere neden olabildiginden jinekolojik oyku son derece onemlidir. Obstetrik oyku olarak adlandrlan ve daha onceden yasams oldugunuz hamilelikler ile bunlarn sonuclar ile ilgili bilgiler de onemli ipuclar verebilir. Eger daha once dogum yaptysanz bebeklerin dogum haftalar, dogum kilolar, dogum sekli, eylem ve dogum srasnda yasanan ozellikler degerlendirilir. Eger daha onceden tekrarlayan dusukler, sakat ya da olu dogumlar varsa doktorunuz yeniden hamile kalmanza izin vermeden once bunlarn nedenlerini arastrmak ve gerekiyorsa tedavi etmek isteyecektir. Bu ilk gorusmede hem anne hem de baba adaynn aile gecmisleri sorgulanr, soylarnda genetik gecis gosteren herhangi bir anomali ya da hastalgn olup olmadg arastrlr. Bu tur bir problem varlgnda doktorunuz gebelik oncesi genetik dansmanlk isteyebilir. Gorusmenin bir baska amac da anne-baba adaynn yasam ve beslenme alskanlklarnn ortaya ckarlmasdr. Bu alskanlklar hamilelige ve bebege zarar verebilecegi icin mutlaka sorgulanmaldr. Duzenli ya da duzensiz kullanlan ilaclar hekim ile tartslmal, bunlarn gebelige ve bebege olan etkileri sorgulanmaldr. Ote yandan alerji varlg ve hangi maddelere kars allerjik olundugu da onemlidir. Muayene
Oyku alndktan ve kisinin genel saglk durumu ile ilgili detayl bilgi edinildikten sonra sra muayeneye gelir. Bu jinekolojik muayenede standart muayeneden farkl bir islem yaplmaz. Muayenede vajinal ve pelvik enfeksiyonlar arastrlr. Transvajinal ultrasonografi ile rahim ve yumurtalklarn durumu degerlendirilir. Myom, kist, endometrioma varlg arastrlr. Eger daha onceden yaplmadysa ya da yaplms olsa bile uzerinden 1 yldan fazla zaman gecmis ise mutlaka smear testi yaplmaldr. Muayenenin son asamas boy,kilo ve tansiyon tespitinin yaplmasdr. Laboratuar incelemeleri
Oyku ve muayeneden sonra sra bunlarla saptanamayan faktorlerin incelenmesi gerekir. Bu inceleme laboratuar yardmyla yaplr. Bilinenin herhangi bir hastalg olmayan kisilerde rutin testler istenir. Rutin testler sunlardr: Tam kan saym Tam idrar tetkiki Anne ve babann kan gruplar Toksoplazma ile ilgili testler Rubella (kzamkck) ile ilgili testler Hepatit B ile ilgili testler Aclk kan sekeri (AK?) baklmas son zamanlarda onerilmemektedir cunku AK? sadece var olan asikar diyabeti gosterir. Bunun yerine 50 gram glukoz ile yaplan tarama testi daha onemli bilgiler verebilir. Bunlar dsnda belirli bir yaknma ya da bulgu varsa buna yonelik incelemeler yaplr. Ornegin adet duzensizligi varlgnda tiroit ve prolaktin hormonlar da dahil olmamak uzere detayl hormon incelemesi gerekli olabilir. Jinekolojik hastalk dsnda bir patoloji saptandgnda doktorunuz ilgili branstan konsultasyon isteyecektir. Oneriler
Tum incelemeler yapldktan ve hamile kalmaya engel bir durum olmadg gosterildikten ya da var olan patolojiler tedavi edildikten sonra sra onerilere gelir. Yaplan tetkiklerde rubellaya kars bagsk olmadgnz saptanrsa as olmanz gerekir. Ancak bu as canl viruslerden yapldg icin as sonras 3 ay sureyle hamile kalmamanz ve bu surenin sonunda bagsklk gelisip gelismedigini kontrol ettirmeniz gereklidir. Eger diyabet (seker hastalg) saptanms ise kan seker duzeyinizin mutlaka normal duzeyde tutulmas gerekir Yaplan arastrmalar kan sekeri yuksekliginin hamilelik uzerinde olan olumsuz etkilerinin dollenme olmadan cok daha once basladgn ortaya koymustur. Gebelik ve anne olma heyecan saglkl bir yasam icin mukemmel bir motivasyon aracdr. Bu karar veren pek cok kadn alskanlklarn kendi istegi ile degistirmekte, pek cogunun esi de ona destek olmak maksadyla ona uymaktadr. Sonuc daha saglkl bireyler ve aile olarak karsmza ckmaktadr. Sigara: Sigaray brakmak icin anne olmay istemekten daha iyi bir sebep olamaz. Sigara kadnda yumurta, erkekte sperm say ve kalitesini azalttgndan gebe kalmada gucluge neden olabilir. Sigara icen gebelerin bebekleri dusuk dogum agrlkl olabilmekte, bu kadnlarda dusuk ya da erken dogum daha sk gorulmektedir. Yeni yaynlanan bir calsmada gebelikleri boyunca sigara kullanan kadnlardan dogan erkek cocuklarn ileriki yasamlarnda suc ve siddete olan egilimlerinin artms olarak bulunmas ilginctir. Alkol: Benzer sekilde alkol de gebe kalma sansn bir miktar azaltr. Anne karnnda alkole maruz kalan bebeklerde uzun donemde zeka gerilikleri, ogrenme bozukluklar, davrans bozukluklar gorulebilir. Yine yaplan bir calsmada haftada 1-5 kez alkol kullanan kadnlarn hic kullanmayanlara gore daha zor gebe kaldklar saptanmstr. Alkol erkekte de sperm says ve kalitesini azaltr. Stres: Israilde yaplan bir arastrmada infertilite tedavisi goren kadnlarda stres gidermek maksad ile meditasyon yapanlarda gebeliklerin daha kolay elde edildigi sonucuna varlmstr. En saglkl ve kolay stres giderici egzersizdir. Beslenme: Gebelikte oldugu gibi gebe kalmaya karar verildiginde de beslenme son derece onemlidir. Suni tatlandrclar, kafein gibi pek cok maddenin kullanm azaltlmaldr. Kilo fazlalg varsa bunlar vermek icin en iyi donem gebelik oncesidir. Cunku gebelikte diyet onerilmez. Yaygn kannn aksine beslenme bozuklugu olmayan kisilerde hamile kalmadan once vitamin takviyesi gerekmez. Bu durumun istisnas folik asittir. Hamile kalmadan once B grubu vitaminlerden biri olan folik asit takviyesi faydal olmaktadr. Gunde alnan 400-800 mikrogram folik asit bebekteki merkezi sinir sistemi anomalilerini %50ye yakn oranda azaltr. Buna karsn folik asidin dusuk olaslgn da arttrdgna dair az sayda arastrma da mevcuttur. Amerikan Gda ve Ilac Dairesi ureme cagndaki her kadnn her gun folik asit almasn onermektedir. Onemli noktalar
Gebe kalnp kalnamayacag onceden bilinemez.Hicbir hekim ya da kisi, hicbir kimseye cocugun olur ya da olmaz diye garanti veremez. Tabii ki bunun istisnalar vardr. Rahmi ya da testisleri olmayan bireylerden olusan ciftlerde dogal olarak gebelik olmaz. Ancak anatomik olarak hicbir problem olmasa bile %15 vakada acklanamayan ksrlk oldugu unutulmamaldr. Gebe kalmaya karar verildiginde dogal olarak ilk yaplacak sey korunmay brakmaktr. Uygulanan yonteme bagl olarak ureme yeteneginin geri donmesi 0-3 ay kadar surebilir. Gebe kalmak icin en uygun donem 28 gunde bir adet goren kadnda kanamann baslangcndan itibaren 12-15. gunlerdir. Gebe kalma sansn arttrmak icin duzenli bir cinsel yasam ve haftada en az 3 iliski faydal olur. Bu sekildeki ciftlerin %75i 6 ay icinde gebelik elde eder. Ciftlerin %15 inde 1 yln sonunda gebelik olmaz. Bu ciftlerin infertilite arastrlmas acsndan hekime muracaat gerekir.
Hamilelik Oncesi Tetkik ve Muayeneler Bir birlikteligin, yasantsnda onemli kararlardan birisi re bebek sahibi olmaya karar vermektir. Eski zamanlarla kyaslandgnda gunumuzde, sahibi olup olmamaya karar vermek daha cok kontrolumuzdedir. Eski yllarda bayanlarn geneli ileri yaslarda bebek sahibi olmay tercih ediyorlar. Bir bayann en verimli donemi 20 li yaslarnn ilk yllar dr. 35 yasndan sonra ise dogurganlk ozelligi giderek azalmaya baslar.Ilk doktor ziyaretini hamile kaldktan sonra yapmak her zaman yeterli olmayabilir. Saglkl bir hamilelik donemi gecirmek, saglkl ve rahat bir dogum yapmak ve saglkl bir bebege sahip olmak icin hamile kalmaya karar verdiginizde doktorunuzla gorusmeniz onemlidir.Doktorunuz hem sizin hem de dunyaya getirmeyi planladgnz bebeginizin zarar gormesini engellemek icin baz muayene ve tetkikler yapacak size saglkl bir hamilelik donemi icin onerilerde bulunacaktr. Hamilelik oncesi muayene
Anne olmaya karar verildiginde ilk yaplmas gereken gebeligi takip etmesi istenilen hekim ile temasa gecmek, randevu almak ve muayeneye gitmektir. Gebelik oncesi muayenenin birtakm amaclar vardr. Saglk durumu ile ilgili amaclarn dsnda sizin hamileliginizi takip etmesini ve dogumunuzda eslik etmesini arzu ettiginiz hekiminizi tanmanz ve pozitif diyalog kurmanz acsndan da bu ilk ziyaret son derece onemlidir. Doktorunuzla kuracagnz diyalog hamilelik takiplerinin onemli bir detaydr. Doktorunuz ben bebek sahibi olmak istiyorum diye basvurdugunuzda sizin genel saglk durumunuz ile ilgili ana hatlar ckartmaya calsacak ve olas problemleri saptayarak bunlar tedavi edecektir. Muayenenin ilk asamas gorusmedir. Bu gorusmede doktorunuz ilk once sizi tanmaya calsacaktr. Yasnz, mesleginiz, kacnc evliliginiz oldugu gibi sizin icin onemsiz gorunebilecek baz bilgiler doktorunuza onemli ipuclar verebilir. Bunlardan mesleginiz ozellikle onemlidir. Meslek ile ilgili faktorler genel saglk durumu dsnda hamilelikte de zararl olabilmektedir. Doktorunuz daha sonra kalp hastalg, diyabet, karaciger hastalg, bobrek hastalg gibi kronik sistemik hastalgnz olup olmadgn sorgular. Bu hastalklarn varlg hamileligin size zarar vermesine neden olabilecegi gibi bebeginizin saglkl gelisimine engel olabilmesi acsndan da onemlidir. Sistemik hastalklar gozden gecirildikten sonra sra daha spesifik olan jinekolojik hastalklara gelir. Myom, yumurtalk kisti, endometriozis gibi hamilelige engel olabilecek durumlarn varlgna yonelik ipuclar aranr ya da daha onceden bu tur durumlarn varlg tespit edilmis ise uygulanan tedaviler ve sonuclar ile ilgili bilgi edinilir. Baz jinekolojik hastalklar ve enfeksiyonlar hamile kalmada gucluge ya da hamile kalndgnda dusuklere neden olabildiginden jinekolojik oyku son derece onemlidir. Obstetrik oyku olarak adlandrlan ve daha onceden yasams oldugunuz hamilelikler ile bunlarn sonuclar ile ilgili bilgiler de onemli ipuclar verebilir. Eger daha once dogum yaptysanz bebeklerin dogum haftalar, dogum kilolar, dogum sekli, eylem ve dogum srasnda yasanan ozellikler degerlendirilir. Eger daha onceden tekrarlayan dusukler, sakat ya da olu dogumlar varsa doktorunuz yeniden hamile kalmanza izin vermeden once bunlarn nedenlerini arastrmak ve gerekiyorsa tedavi etmek isteyecektir. Bu ilk gorusmede hem anne hem de baba adaynn aile gecmisleri sorgulanr, soylarnda genetik gecis gosteren herhangi bir anomali ya da hastalgn olup olmadg arastrlr. Bu tur bir problem varlgnda doktorunuz gebelik oncesi genetik dansmanlk isteyebilir. Gorusmenin bir baska amac da anne-baba adaynn yasam ve beslenme alskanlklarnn ortaya ckarlmasdr. Bu alskanlklar hamilelige ve bebege zarar verebilecegi icin mutlaka sorgulanmaldr. Duzenli ya da duzensiz kullanlan ilaclar hekim ile tartslmal, bunlarn gebelige ve bebege olan etkileri sorgulanmaldr. Ote yandan alerji varlg ve hangi maddelere kars allerjik olundugu da onemlidir. Muayene
Oyku alndktan ve kisinin genel saglk durumu ile ilgili detayl bilgi edinildikten sonra sra muayeneye gelir. Bu jinekolojik muayenede standart muayeneden farkl bir islem yaplmaz. Muayenede vajinal ve pelvik enfeksiyonlar arastrlr. Transvajinal ultrasonografi ile rahim ve yumurtalklarn durumu degerlendirilir. Myom, kist, endometrioma varlg arastrlr. Eger daha onceden yaplmadysa ya da yaplms olsa bile uzerinden 1 yldan fazla zaman gecmis ise mutlaka smear testi yaplmaldr. Muayenenin son asamas boy,kilo ve tansiyon tespitinin yaplmasdr. Laboratuar incelemeleri
Oyku ve muayeneden sonra sra bunlarla saptanamayan faktorlerin incelenmesi gerekir. Bu inceleme laboratuar yardmyla yaplr. Bilinenin herhangi bir hastalg olmayan kisilerde rutin testler istenir. Rutin testler sunlardr: Tam kan saym Tam idrar tetkiki Anne ve babann kan gruplar Toksoplazma ile ilgili testler Rubella (kzamkck) ile ilgili testler Hepatit B ile ilgili testler Aclk kan sekeri (AK?) baklmas son zamanlarda onerilmemektedir cunku AK? sadece var olan asikar diyabeti gosterir. Bunun yerine 50 gram glukoz ile yaplan tarama testi daha onemli bilgiler verebilir. Bunlar dsnda belirli bir yaknma ya da bulgu varsa buna yonelik incelemeler yaplr. Ornegin adet duzensizligi varlgnda tiroit ve prolaktin hormonlar da dahil olmamak uzere detayl hormon incelemesi gerekli olabilir. Jinekolojik hastalk dsnda bir patoloji saptandgnda doktorunuz ilgili branstan konsultasyon isteyecektir. Oneriler
Tum incelemeler yapldktan ve hamile kalmaya engel bir durum olmadg gosterildikten ya da var olan patolojiler tedavi edildikten sonra sra onerilere gelir. Yaplan tetkiklerde rubellaya kars bagsk olmadgnz saptanrsa as olmanz gerekir. Ancak bu as canl viruslerden yapldg icin as sonras 3 ay sureyle hamile kalmamanz ve bu surenin sonunda bagsklk gelisip gelismedigini kontrol ettirmeniz gereklidir. Eger diyabet (seker hastalg) saptanms ise kan seker duzeyinizin mutlaka normal duzeyde tutulmas gerekir Yaplan arastrmalar kan sekeri yuksekliginin hamilelik uzerinde olan olumsuz etkilerinin dollenme olmadan cok daha once basladgn ortaya koymustur. Gebelik ve anne olma heyecan saglkl bir yasam icin mukemmel bir motivasyon aracdr. Bu karar veren pek cok kadn alskanlklarn kendi istegi ile degistirmekte, pek cogunun esi de ona destek olmak maksadyla ona uymaktadr. Sonuc daha saglkl bireyler ve aile olarak karsmza ckmaktadr. Sigara: Sigaray brakmak icin anne olmay istemekten daha iyi bir sebep olamaz. Sigara kadnda yumurta, erkekte sperm say ve kalitesini azalttgndan gebe kalmada gucluge neden olabilir. Sigara icen gebelerin bebekleri dusuk dogum agrlkl olabilmekte, bu kadnlarda dusuk ya da erken dogum daha sk gorulmektedir. Yeni yaynlanan bir calsmada gebelikleri boyunca sigara kullanan kadnlardan dogan erkek cocuklarn ileriki yasamlarnda suc ve siddete olan egilimlerinin artms olarak bulunmas ilginctir. Alkol: Benzer sekilde alkol de gebe kalma sansn bir miktar azaltr. Anne karnnda alkole maruz kalan bebeklerde uzun donemde zeka gerilikleri, ogrenme bozukluklar, davrans bozukluklar gorulebilir. Yine yaplan bir calsmada haftada 1-5 kez alkol kullanan kadnlarn hic kullanmayanlara gore daha zor gebe kaldklar saptanmstr. Alkol erkekte de sperm says ve kalitesini azaltr. Stres: Israilde yaplan bir arastrmada infertilite tedavisi goren kadnlarda stres gidermek maksad ile meditasyon yapanlarda gebeliklerin daha kolay elde edildigi sonucuna varlmstr. En saglkl ve kolay stres giderici egzersizdir. Beslenme: Gebelikte oldugu gibi gebe kalmaya karar verildiginde de beslenme son derece onemlidir. Suni tatlandrclar, kafein gibi pek cok maddenin kullanm azaltlmaldr. Kilo fazlalg varsa bunlar vermek icin en iyi donem gebelik oncesidir. Cunku gebelikte diyet onerilmez. Yaygn kannn aksine beslenme bozuklugu olmayan kisilerde hamile kalmadan once vitamin takviyesi gerekmez. Bu durumun istisnas folik asittir. Hamile kalmadan once B grubu vitaminlerden biri olan folik asit takviyesi faydal olmaktadr. Gunde alnan 400-800 mikrogram folik asit bebekteki merkezi sinir sistemi anomalilerini %50ye yakn oranda azaltr. Buna karsn folik asidin dusuk olaslgn da arttrdgna dair az sayda arastrma da mevcuttur. Amerikan Gda ve Ilac Dairesi ureme cagndaki her kadnn her gun folik asit almasn onermektedir. Onemli noktalar
Gebe kalnp kalnamayacag onceden bilinemez.Hicbir hekim ya da kisi, hicbir kimseye cocugun olur ya da olmaz diye garanti veremez. Tabii ki bunun istisnalar vardr. Rahmi ya da testisleri olmayan bireylerden olusan ciftlerde dogal olarak gebelik olmaz. Ancak anatomik olarak hicbir problem olmasa bile %15 vakada acklanamayan ksrlk oldugu unutulmamaldr. Gebe kalmaya karar verildiginde dogal olarak ilk yaplacak sey korunmay brakmaktr. Uygulanan yonteme bagl olarak ureme yeteneginin geri donmesi 0-3 ay kadar surebilir. Gebe kalmak icin en uygun donem 28 gunde bir adet goren kadnda kanamann baslangcndan itibaren 12-15. gunlerdir. Gebe kalma sansn arttrmak icin duzenli bir cinsel yasam ve haftada en az 3 iliski faydal olur. Bu sekildeki ciftlerin %75i 6 ay icinde gebelik elde eder. Ciftlerin %15 inde 1 yln sonunda gebelik olmaz. Bu ciftlerin infertilite arastrlmas acsndan hekime muracaat gerekir.