Forumdaşlar selam,
“Dükkan açmak kaça mal olur?” sorusunu tek bir rakama indirmenin kolay olmadığını biliyorum. Semte, metrekareye, konsepte, kira-uyarlama koşullarına göre tablo değişiyor. Yine de bu başlıkta, hem veriye dayalı bir maliyet iskeleti sunalım hem de işin insani tarafını —topluluk desteği, duygusal yük, sosyal etki— konuşalım. Ben farklı açılardan bakmayı seviyorum; siz de kendi deneyimlerinizi ekleyin ki, bu hesaplar sahaya değsin.
---
Maliyet Anatomisi: Hangi Kalemler Kaça Mal Olur?
Dükkan açarken genellikle şu kalemler çıkıyor:
1. Kira & Depozito & (Varsa) Hava Parası/Devir Bedeli
2. Tadilat & Dekorasyon (tesisat, zemin, boya, vitrin, tabela)
3. Demirbaş & Ekipman (raf, soğutucu, kahve makinesi, berber koltuğu, POS, güvenlik)
4. Ruhsat & İzin & Danışmanlık
5. Açılış Stoku (ürün, hammadde)
6. Açılış Pazarlaması (tanıtım, tabela, açılış etkinliği)
7. İşletme Sermayesi (ilk 2–3 ay kira, personel, fatura, sigorta, muhasebe)
8. Beklenmedik Gider Payı (genelde toplamın %10–15’i)
Bu iskeleti hangi ölçeğe uygularsanız uygulayın, çerçeve bozulmuyor; sadece rakamlar büyüyüp küçülüyor.
---
Üç Senaryoyla Netleştirelim (Tamamen Örnek Varsayımlar)
Aşağıdaki rakamlar temsili; şehir, semt, m², konsept ve dönem koşullarına göre ciddi farklılık gösterebilir. Ama ilk kaba plan için işe yarar.
1) Pop-up/Kiosk (küçük alan, düşük yatırım)
- Kira: 10.000/ay; Depozito: 1 ay (10.000)
- Tadilat/Dekor: 20.000 (hafif dokunuş)
- Demirbaş/Ekipman: 30.000
- Ruhsat/İzin: 5.000
- POS/Güvenlik: 10.000
- Açılış Stoku: 60.000
- Açılış Pazarlaması: 10.000
- İşletme Sermayesi: 2 ay gider (kira + 1 personel + faturalar ≈ 33.000/ay → 66.000)
Toplam yaklaşık: 211.000
2) Sokak Seviyesi Orta Ölçek (40–60 m²)
- Kira: 30.000/ay; Depozito: 3 ay (90.000)
- Tadilat/Dekor: 150.000
- Demirbaş/Ekipman: 150.000
- Ruhsat/İzin: 20.000
- POS/Güvenlik: 20.000
- Açılış Stoku: 200.000
- Açılış Pazarlaması: 25.000
- İşletme Sermayesi: 2,5 ay gider (kira + 2 personel + faturalar ≈ 85.000/ay → 212.500)
Toplam yaklaşık: 867.500
3) AVM İçinde Premium Konum (orta-büyük metrekare)
- Kira: 80.000/ay; Depozito: 6 ay (480.000)
- Hava Parası/Devir: 300.000 (varsa)
- Tadilat/Dekor: 400.000
- Demirbaş/Ekipman: 300.000
- Ruhsat/İzin: 30.000
- POS/Güvenlik: 35.000
- Açılış Stoku: 500.000
- Açılış Pazarlaması: 80.000
- İşletme Sermayesi: 3 ay gider (kira + 5 personel + faturalar ≈ 225.000/ay → 675.000)
Toplam yaklaşık: 2.800.000
Bu üç örnek, “ucuz başla-büyüt” yaklaşımından “yüksek görünürlük-yüksek maliyet” stratejisine kadar spektrumu gösteriyor. Siz kendi konseptinize göre; kira katsayısını, personel sayısını, stok derinliğini değiştirip modellersiniz.
---
Erkeklerin Veri-Objektif Yaklaşımı: ROI, Eşik Noktası, Nakit Döngüsü
Forumda sık gördüğümüz “daha objektif ve veri odaklı” perspektif, bu soruyu şöyle çerçeveliyor:
- Başabaş Noktası (Break-Even): Aylık sabit gider + değişken maliyetleri çıkardıktan sonra, kaçıncı ayda kara geçeceksiniz?
- Brüt Kâr Marjı ve Stok Devir Hızı: Raf kârı % kaç, stok kaç günde nakde dönüyor? Yavaş dönen stok, nakit akışını boğar.
- CAPEX → OPEX Dönüşümü: İlk yatırım (tadilat, demirbaş) hangi vadede amorti olur; mümkünse kiralama/ikinci el-yenileme ile CAPEX’i azaltıp OPEX’e yayar mısınız?
- Dönemsel Riskler: Mevsimsellik, tatil dönemleri, mahalle etkinlikleri… Gelir oynaklığına karşı işletme sermayesi tamponu en az 2–3 ay.
- Konum Verileri: Yaya trafiği sayımı, 15 dakikalık nüfus ısı haritası, rakip sayısı ve kupon/çıktı dönüşleri.
Bu çerçeve, “rakam konuşur” çizgisinde ilerliyor. Gücü: netlik ve öngörü. Zayıf yanı: duygusal-toplumsal faktörlerin (mahalle desteği, marka bağı) yeterince hesaba katılmaması.
---
Kadınların Duygusal-Topluluk Odaklı Yaklaşımı: Sadakat, Güven, Sosyal Sermaye
Daha “duygusal ve topluluk odaklı” yaklaşım, dükkanın maliyetini salt TL değil, ilişki sermayesi üzerinden okur:
- Komşuluk ve İşbirliği: Yan dükkânlarla çapraz kampanya (ör. kahve + kitap, berber + bakım ürünü, butik + terzi).
- Müşteri Empatisi: Açılış menüsü/ürünü “tanıdık fiyatla” ve mahalleye özel seçki ile güven inşa etme.
- Kolektif Tanıtım: Mahalle grupları, okul-dernek işbirlikleri, “komşuya özel günler.”
- Erişilebilirlik ve Kapsayıcılık: Bebek arabası-engelli erişimi, görünür fiyatlandırma, açık iade politikası: bunlar maliyeti artırır gibi görünse de sadakati hızla büyütür.
- Topluluk Gönüllülüğü: Açılışın bir kısmını yerel bağışa ayırmak; işletmeye “iyi niyet primi” kazandırır.
Bu bakışın gücü: uzun vadeli bağ ve itibar. Zayıf yanı: ölçeklendirirken kâr hesaplarını ikinci plana atabilmesi. En iyi sonuç, veri-objektif çerçeveyle bu topluluk aklının birleşmesiyle çıkar.
---
Sektöre Göre Hızlı Notlar (Kuru Temel Kurallar)
- Kafe/Pastane: Ekipman CAPEX’i yüksek; brüt marj güçlü ama personel ve gıda israfı yönetimi kritik. Kira oranı (kira/ciro) idealde %8–12 bandı.
- Butik/Perakende: Stok riski büyük; SKU seçimi ve sezon sonu indirim planı şart. Stok devir hedefi, konsepte göre 30–90 gün.
- Berber/Kuaför: Demirbaş orta-yüksek; düzenli müşteriyle sadakat kuvvetli. Konum-görünürlük kadar ustalık itibarı belirleyici.
- Bakkal/Market: Düşük marj-yüksek devir; nakit akışı (tahsilat-tediye) disiplini olmazsa olmaz.
- Servis Ticareti (tamir-danaşmanlık vb.): Stok düşük, yetenek itibarı yüksek; pazarlama-referans ağları ana kaldıraç.
---
Yapılacak En Akıllı 7 Hamle
1. Ön Bütçe: Toplam yatırım tahminine %10–15 pay ekleyin (sürpriz giderler).
2. Sözleşme Taraması: Kira artış oranı, devir/hava parası, dekorasyon onayı, erken çıkış cezaları.
3. İkinci El & Kiralık Ekipman: CAPEX’i azaltır; nakit yastığı büyür.
4. Minimum Viable Dükkan (MVD): İlk 3 ay “çekirdek ürün-çekirdek dekor.” Lüksü gelir ispatından sonra ekleyin.
5. Yerel Ortaklık: Mahallede 3 işletmeyle çapraz kampanya; ilk 30 günde düzenli müşteri tabanı kolay kurulur.
6. A/B Tanıtım: Açılış kampanyasında iki teklifi test edin; dönüşü yüksek olana bütçeyi kaydırın.
7. Sayısal Disiplin: Günlük satış, brüt marj, kasa uyumu, zayi-iade raporu; haftalık mini bilanço ile nabız tutun.
---
Riskler ve Kaçınma Yolları
- Aşırı Tadilat: İlk günde mükemmel dekorasyon şart değil. Sadelik + temiz görünürlük çoğu zaman yeterli.
- Aşırı Stok: “Satarsa satar” kumarı nakdi kitler. Küçük parti al, hızlı döneni büyüt.
- Yanlış Konum: Ucuz kira = düşük trafik olabilir. Yaya trafiğini bizzat sayın (3 gün, üç farklı saat).
- Belgesiz İş: Ruhsat gecikirse açılış etkisi kaçar; ayrıca yaptırım riski var.
- İletişim Hatası: “Kasa yakınlığı” dahi algıyı değiştirir; fiyat etiketleri görünür olsun, iade politikası net yazılsın.
---
Kısa Özet (Kafada Yer Etmesi İçin)
- Küçük pop-up: ≈ 200–250 bin bandında başlayabilir.
- Orta ölçek sokak dükkânı: ≈ 700 bin – 1 milyon aralığı olağan.
- AVM/premium: ≈ 2–3 milyon+ rahatlıkla görebilir.
Hepsi, işletme sermayesi yastığı (en az 2–3 ay) ve sürpriz payı eklenerek düşünülmeli.
---
Tartışmayı Ateşleyelim: Sizin Rakamınız, Sizin Hakikatiniz
- Sizin semtinizde 40–60 m² bir sokak dükkânı için kira/ciro oranı kaçta dengeleniyor?
- “İlk 3 ay lüks değil, çekirdek ürün” yaklaşımı işe yarar mı, yoksa ilk gün premium görüntü mü şart?
- Topluluk desteği (komşu işbirliği, okul-dernek ağları) sizde maliyeti nasıl etkiledi?
- Hangi kalemde “iyi ki kısmamışım” ya da “keşke kiralasaydım/ikinci el alsaydım” dediniz?
- Kadrajı nasıl kuruyorsunuz: veri-ROI mi önce, yoksa sadakat-itibar mı?
Sahadaki küçük anekdotlar en az finans tabloları kadar yol gösterici oluyor. Gelin, hem rakamı hem ruhu konuşalım; böylece “kaç para?” sorusunun yanında “nasıl sürdürülebilir?” sorusuna da birlikte cevap bulalım.
“Dükkan açmak kaça mal olur?” sorusunu tek bir rakama indirmenin kolay olmadığını biliyorum. Semte, metrekareye, konsepte, kira-uyarlama koşullarına göre tablo değişiyor. Yine de bu başlıkta, hem veriye dayalı bir maliyet iskeleti sunalım hem de işin insani tarafını —topluluk desteği, duygusal yük, sosyal etki— konuşalım. Ben farklı açılardan bakmayı seviyorum; siz de kendi deneyimlerinizi ekleyin ki, bu hesaplar sahaya değsin.
---
Maliyet Anatomisi: Hangi Kalemler Kaça Mal Olur?
Dükkan açarken genellikle şu kalemler çıkıyor:
1. Kira & Depozito & (Varsa) Hava Parası/Devir Bedeli
2. Tadilat & Dekorasyon (tesisat, zemin, boya, vitrin, tabela)
3. Demirbaş & Ekipman (raf, soğutucu, kahve makinesi, berber koltuğu, POS, güvenlik)
4. Ruhsat & İzin & Danışmanlık
5. Açılış Stoku (ürün, hammadde)
6. Açılış Pazarlaması (tanıtım, tabela, açılış etkinliği)
7. İşletme Sermayesi (ilk 2–3 ay kira, personel, fatura, sigorta, muhasebe)
8. Beklenmedik Gider Payı (genelde toplamın %10–15’i)
Bu iskeleti hangi ölçeğe uygularsanız uygulayın, çerçeve bozulmuyor; sadece rakamlar büyüyüp küçülüyor.
---
Üç Senaryoyla Netleştirelim (Tamamen Örnek Varsayımlar)
Aşağıdaki rakamlar temsili; şehir, semt, m², konsept ve dönem koşullarına göre ciddi farklılık gösterebilir. Ama ilk kaba plan için işe yarar.
1) Pop-up/Kiosk (küçük alan, düşük yatırım)
- Kira: 10.000/ay; Depozito: 1 ay (10.000)
- Tadilat/Dekor: 20.000 (hafif dokunuş)
- Demirbaş/Ekipman: 30.000
- Ruhsat/İzin: 5.000
- POS/Güvenlik: 10.000
- Açılış Stoku: 60.000
- Açılış Pazarlaması: 10.000
- İşletme Sermayesi: 2 ay gider (kira + 1 personel + faturalar ≈ 33.000/ay → 66.000)
Toplam yaklaşık: 211.000
2) Sokak Seviyesi Orta Ölçek (40–60 m²)
- Kira: 30.000/ay; Depozito: 3 ay (90.000)
- Tadilat/Dekor: 150.000
- Demirbaş/Ekipman: 150.000
- Ruhsat/İzin: 20.000
- POS/Güvenlik: 20.000
- Açılış Stoku: 200.000
- Açılış Pazarlaması: 25.000
- İşletme Sermayesi: 2,5 ay gider (kira + 2 personel + faturalar ≈ 85.000/ay → 212.500)
Toplam yaklaşık: 867.500
3) AVM İçinde Premium Konum (orta-büyük metrekare)
- Kira: 80.000/ay; Depozito: 6 ay (480.000)
- Hava Parası/Devir: 300.000 (varsa)
- Tadilat/Dekor: 400.000
- Demirbaş/Ekipman: 300.000
- Ruhsat/İzin: 30.000
- POS/Güvenlik: 35.000
- Açılış Stoku: 500.000
- Açılış Pazarlaması: 80.000
- İşletme Sermayesi: 3 ay gider (kira + 5 personel + faturalar ≈ 225.000/ay → 675.000)
Toplam yaklaşık: 2.800.000
Bu üç örnek, “ucuz başla-büyüt” yaklaşımından “yüksek görünürlük-yüksek maliyet” stratejisine kadar spektrumu gösteriyor. Siz kendi konseptinize göre; kira katsayısını, personel sayısını, stok derinliğini değiştirip modellersiniz.
---
Erkeklerin Veri-Objektif Yaklaşımı: ROI, Eşik Noktası, Nakit Döngüsü
Forumda sık gördüğümüz “daha objektif ve veri odaklı” perspektif, bu soruyu şöyle çerçeveliyor:
- Başabaş Noktası (Break-Even): Aylık sabit gider + değişken maliyetleri çıkardıktan sonra, kaçıncı ayda kara geçeceksiniz?
- Brüt Kâr Marjı ve Stok Devir Hızı: Raf kârı % kaç, stok kaç günde nakde dönüyor? Yavaş dönen stok, nakit akışını boğar.
- CAPEX → OPEX Dönüşümü: İlk yatırım (tadilat, demirbaş) hangi vadede amorti olur; mümkünse kiralama/ikinci el-yenileme ile CAPEX’i azaltıp OPEX’e yayar mısınız?
- Dönemsel Riskler: Mevsimsellik, tatil dönemleri, mahalle etkinlikleri… Gelir oynaklığına karşı işletme sermayesi tamponu en az 2–3 ay.
- Konum Verileri: Yaya trafiği sayımı, 15 dakikalık nüfus ısı haritası, rakip sayısı ve kupon/çıktı dönüşleri.
Bu çerçeve, “rakam konuşur” çizgisinde ilerliyor. Gücü: netlik ve öngörü. Zayıf yanı: duygusal-toplumsal faktörlerin (mahalle desteği, marka bağı) yeterince hesaba katılmaması.
---
Kadınların Duygusal-Topluluk Odaklı Yaklaşımı: Sadakat, Güven, Sosyal Sermaye
Daha “duygusal ve topluluk odaklı” yaklaşım, dükkanın maliyetini salt TL değil, ilişki sermayesi üzerinden okur:
- Komşuluk ve İşbirliği: Yan dükkânlarla çapraz kampanya (ör. kahve + kitap, berber + bakım ürünü, butik + terzi).
- Müşteri Empatisi: Açılış menüsü/ürünü “tanıdık fiyatla” ve mahalleye özel seçki ile güven inşa etme.
- Kolektif Tanıtım: Mahalle grupları, okul-dernek işbirlikleri, “komşuya özel günler.”
- Erişilebilirlik ve Kapsayıcılık: Bebek arabası-engelli erişimi, görünür fiyatlandırma, açık iade politikası: bunlar maliyeti artırır gibi görünse de sadakati hızla büyütür.
- Topluluk Gönüllülüğü: Açılışın bir kısmını yerel bağışa ayırmak; işletmeye “iyi niyet primi” kazandırır.
Bu bakışın gücü: uzun vadeli bağ ve itibar. Zayıf yanı: ölçeklendirirken kâr hesaplarını ikinci plana atabilmesi. En iyi sonuç, veri-objektif çerçeveyle bu topluluk aklının birleşmesiyle çıkar.
---
Sektöre Göre Hızlı Notlar (Kuru Temel Kurallar)
- Kafe/Pastane: Ekipman CAPEX’i yüksek; brüt marj güçlü ama personel ve gıda israfı yönetimi kritik. Kira oranı (kira/ciro) idealde %8–12 bandı.
- Butik/Perakende: Stok riski büyük; SKU seçimi ve sezon sonu indirim planı şart. Stok devir hedefi, konsepte göre 30–90 gün.
- Berber/Kuaför: Demirbaş orta-yüksek; düzenli müşteriyle sadakat kuvvetli. Konum-görünürlük kadar ustalık itibarı belirleyici.
- Bakkal/Market: Düşük marj-yüksek devir; nakit akışı (tahsilat-tediye) disiplini olmazsa olmaz.
- Servis Ticareti (tamir-danaşmanlık vb.): Stok düşük, yetenek itibarı yüksek; pazarlama-referans ağları ana kaldıraç.
---
Yapılacak En Akıllı 7 Hamle
1. Ön Bütçe: Toplam yatırım tahminine %10–15 pay ekleyin (sürpriz giderler).
2. Sözleşme Taraması: Kira artış oranı, devir/hava parası, dekorasyon onayı, erken çıkış cezaları.
3. İkinci El & Kiralık Ekipman: CAPEX’i azaltır; nakit yastığı büyür.
4. Minimum Viable Dükkan (MVD): İlk 3 ay “çekirdek ürün-çekirdek dekor.” Lüksü gelir ispatından sonra ekleyin.
5. Yerel Ortaklık: Mahallede 3 işletmeyle çapraz kampanya; ilk 30 günde düzenli müşteri tabanı kolay kurulur.
6. A/B Tanıtım: Açılış kampanyasında iki teklifi test edin; dönüşü yüksek olana bütçeyi kaydırın.
7. Sayısal Disiplin: Günlük satış, brüt marj, kasa uyumu, zayi-iade raporu; haftalık mini bilanço ile nabız tutun.
---
Riskler ve Kaçınma Yolları
- Aşırı Tadilat: İlk günde mükemmel dekorasyon şart değil. Sadelik + temiz görünürlük çoğu zaman yeterli.
- Aşırı Stok: “Satarsa satar” kumarı nakdi kitler. Küçük parti al, hızlı döneni büyüt.
- Yanlış Konum: Ucuz kira = düşük trafik olabilir. Yaya trafiğini bizzat sayın (3 gün, üç farklı saat).
- Belgesiz İş: Ruhsat gecikirse açılış etkisi kaçar; ayrıca yaptırım riski var.
- İletişim Hatası: “Kasa yakınlığı” dahi algıyı değiştirir; fiyat etiketleri görünür olsun, iade politikası net yazılsın.
---
Kısa Özet (Kafada Yer Etmesi İçin)
- Küçük pop-up: ≈ 200–250 bin bandında başlayabilir.
- Orta ölçek sokak dükkânı: ≈ 700 bin – 1 milyon aralığı olağan.
- AVM/premium: ≈ 2–3 milyon+ rahatlıkla görebilir.
Hepsi, işletme sermayesi yastığı (en az 2–3 ay) ve sürpriz payı eklenerek düşünülmeli.
---
Tartışmayı Ateşleyelim: Sizin Rakamınız, Sizin Hakikatiniz
- Sizin semtinizde 40–60 m² bir sokak dükkânı için kira/ciro oranı kaçta dengeleniyor?
- “İlk 3 ay lüks değil, çekirdek ürün” yaklaşımı işe yarar mı, yoksa ilk gün premium görüntü mü şart?
- Topluluk desteği (komşu işbirliği, okul-dernek ağları) sizde maliyeti nasıl etkiledi?
- Hangi kalemde “iyi ki kısmamışım” ya da “keşke kiralasaydım/ikinci el alsaydım” dediniz?
- Kadrajı nasıl kuruyorsunuz: veri-ROI mi önce, yoksa sadakat-itibar mı?
Sahadaki küçük anekdotlar en az finans tabloları kadar yol gösterici oluyor. Gelin, hem rakamı hem ruhu konuşalım; böylece “kaç para?” sorusunun yanında “nasıl sürdürülebilir?” sorusuna da birlikte cevap bulalım.