Büyükerşen: Seçmenler büyükşehir belediye meclis üyeleri için de oy kullanmalı

TerraNova

New member
Eskişehir Büyükşehir Belediye (EBB) Lideri Yılmaz Büyükerşen; Büyükşehir belediye meclisini alt belediye liderleriyle meclis üyelerinin oluşturduğunu, bu durumun getirdiği sıkıntıların da daima karşılaşılan sorunların de ana sebebi olduğunu söylemiş oldu. “Topal ördek” benzetmesi yapan Büyükerşen, “Bunun için tek tahlil, lokal seçimlerde bütün kent seçmenlerinin büyükşehir belediye liderine oy verdikleri üzere büyükşehir belediye meclis üyeleri için oy kullanmalarıdır” dedi.

Mevcut sistemde temsilde adalet unsurunun uygulanamadığını belirten Büyükerşen, Eskişehir üzerinden örnek verdi ve “Eskişehir’de 790 bin nüfuslu Odunpazarı ve Tepebaşı merkez ilçeleri büyükşehir meclisine 16 üye gönderirken, toplam nüfusları 100 bin civarında olan 12 kırsal ilçe ise 29 üye göndermektedir. Bu durum nüfusa bakılırsa temsilde adaletsiz sonuçlar doğurduğu üzere demokrasiye de son derece karşıttır.” diye konuştu.

Büyükerşen’in açıklaması şu biçimde:

“Sistem bu haliyle tam bir topal ördek modelidir. Ördeğin bir ayağını üyeleri seçmen tarafınca belirlenmiş ilçe belediye meclisleri, öteki ayağını ise büyükşehir belediye meclisi teşkil etmektedir. Bir öbür deyişle seçmenin ayrıyeten oyuyla belirlemediği üyelerin olmadığı belediye meclisi. Pekala büyükşehir belediye meclisi kimlerden oluşuyor, yalnızca ismi var seçilmiş üyesi yok. Seçilmiş üyesi var fakat ilçe için seçilmiş üyeler beraberinde otomatik olarak büyükşehirde belediye meclis üyesi olarak sayılmaktadırlar. Bundan dolayı seçmenler, oylarıyla kırsal kesim dahil ilçelerde ilçe belediye liderini, ilçe belediye meclis üyelerini, bir de büyükşehir belediye liderini seçmekte ve ama büyükşehir belediye meclisi üyeleri için ayrıyeten oy kullanmamaktadırlar. bu biçimdece büyükşehir için seçilmiş tek öge, büyükşehir belediye liderinden ibaret kalmaktadır.

Büyükşehir belediye meclisini, alt belediye liderleriyle meclis üyeleri oluşturmaktadır. Bu çelişik durumun getirdiği meseleler, daima karşılaşılan sorunların de ana sebebidir. Öte yandan ilçe belediye meclislerinin aldığı kararlar, büyükşehir belediye meclisinden geçmedikçe yürürlüğe girememektedir. Sistem, bu kararların üst kademe olan büyükşehir belediye meclisinden geçmesini öngörmektedir. halbuki büyükşehir meclisinin alt kademedeki ilçe belediye liderleri bu meclis üyelerinden oluşturulması, sistemin mantığıyla garip bir tezat teşkil etmektedir.

Nazım imar planları büyükşehir belediye meclisinden geçerken otomatikman büyükşehir belediye meclis üyesi kabul edilen ve bir daha otomatikman büyükşehir meclisini oluşturan ilçe belediye liderleri ve meclis üyeleri kendileriyle ilgili konularda ödünlerle hazırladıkları önergelere, ‘Sen benim değişiklik önergeme oy ver, ben de seninkine oy vereyim’ mantığıyla değiştirdikleri imar planlarını çağdaş uygarlığın gereklerinden ve plan unsurlarından uzaklaştırdıkları bilinen bir gerçektir.

Mevcut sistemde bir öbür garip çelişki de ilçe ve büyükşehir meclis üyeliklerinden birinin istifası ya da vefatıyla boşalması durumunda yerine gelecek yedeklerle ilgilidir. İlçe belediye meclisinden bir üye istifa ettiğinde seçim kurulunca o üyenin yerine tıpkı partiden yedek sırasındaki bir üye gönderilmektedir. Lakin tıpkı durum büyükşehir belediyesinde bu biçimde değildir. Büyükşehir belediye meclisinden istifa yahut mevt ile ayrılan üyenin yerine seçim heyeti, sıra temeline göre ayrılanın partisinden olmayan bir öbür partinin yedek üyesini asil üye olarak belirleyebilmektedir. Bu da son derece yanlış ve adaletsiz bir uygulamadır.

Temsilde adalet unsuru gereği ilçelerden büyükşehire gelen belediye meclis üye sayısı o ilçenin nüfusu ile gerçek orantılı olmalıdır. halbuki mevcut uygulamada temsilde adalet de kelam konusu olamamaktadır. Eskişehir’de 790 bin nüfuslu Odunpazarı ve Tepebaşı merkez ilçeleri büyükşehir meclisine 16 üye gönderirken, toplam nüfusları 100 bin civarında olan 12 kırsal ilçe ise 29 üye göndermektedir. Bu durum nüfusa nazaran temsilde adaletsiz sonuçlar doğurduğu üzere demokrasiye de son derece alışılmamıştır. Tüm bu niçinlerle Türkiye’de kentlerin çağdaşlaştırılması ve lokal idarelerde gerçek demokrasiye ulaşılabilmesi için mevcut alt ve üst organlardan oluşan iki kademeli meclis sisteminin epeyce düzgün işliyor olması gerekmektedir. Bunun için tek tahlil, mahallî seçimlerde bütün kent seçmenlerinin büyükşehir belediye liderine oy verdikleri üzere büyükşehir belediye meclis üyeleri için oy kullanmalarıdır. Hatta senatolu sistemlerde olduğu üzere; büyükşehir belediye meclisinde sanayi, ticaret, turizm, mimarlık, mühendis ve planlamacı odaları, personel konfederasyonu, hekimler birliği ve kent kurullarının en üst organları tarafınca belirlenmiş ve parti listelerinden aday gösterilmemiş birer kontenjan bulundurulmalıdır.”
 
Üst